Pevar Aviel/Eil loden/Kenta rann

Eus Wikimammenn
Moullerez ar "C’hourrier", 1904  (p. 27-37)



EIL LODEN
————
Jezus-Christ a brezeg an Aviel
————
KENTA RANN
————

Azaleg prezegennou Iann Vadezour, en discar-amzer, beteg ar c'henta gouel Pask, en nevez-amzer.

————
KENTA PENNAD
S. Iann Vadezour e leac’hiou distro ar Judee ha var ribl ar Jourden (S. Vaze, III, 1-12 ; S. Marc, I, 1-8 ; S. Lucas, III, 1-18).


Penn kenta Aviel Jesus-Christ, Mab Doue


Er pemzegvet blavez ma rene Tiber-Cesar, pa c’houarne Pons-Pilat ar Judee, Herodes ar Galilee, Philipp, he vreur, an Ituree ha bro Traconit, ha Lysias an Abylên, dindan prinsed ar veleien Annas ha Caïphas, comz Doue a ziskennas var Iann, mab da Zacharias, e leac’hiou distro ar Judee. Dont a reas e holl bro ar Jourden hag e prezege badiziant ar binijen evit pardon ar pec’hejou. Ar vadiziant-se n’oa het eur zacramant, mes eul lid : ouz he heul, an dud a anzave ez oan pec’herien hag o doa ezom da veza goalc’het gant Doue deuz ho fec’hejou. [1]

Iann hen doa eur viskamant bleo canval hag eur gouriz ler en dro d’he ziou-groazel. He vevans a ioa killeien-raden ha mel ar c’hoajou.

Hag e lavare : « Grit pinijen, rag rouantelez an env a zo tost. » Rouantelez an env eo rouantelez Jesus-Christ, an Iliz er bed-man hag ar baradoz er bed all.

Tud Jerusalem, ar Judee ha divar dro ar Jourden a deue e foul d’he gaout, hag en eur anzao ho fec’hejou, e vezent badezet ganthan e ster ar Jourden.

Iann eo an hini a gomz anezhan ar prophet Isaias, pa lavar : « Setu e cassan va eal dirag da fas, o Christ, evit renka an hent dirazot. Hen eo mouez an hini a iou el leac’hiou distro : renkit hent an Aotrou, lakit eün he venodennou. Peb traonien a vezo leunet ; peb menez ha peb torgen a vezo izeleat ; an hentchou camm a vezo eünet ; ar re digompez a vezo plènet ; an dud a zavo deuz goueled ar fallagriez ; an ourgouill a vezo discaret ; hent didroidel ar virionez a vezo heuliet ; ha peb hini a velo ar zilvidigez a deu euz Doue. »

En amzer-ze ar Jusevien a ioa rannet e daou rumm dud : ar Pharisianed, a heulie piz lidou al lezen, mes a ioa fall ho c’halon ; ar Sadduceaned, a heulie giziou ar baïaned hag o doa collet ar feiz er vuez da zont.

O velet calz Pharisianed ha Sadduceaned o tont d’he vadiziant, Iann a lavaras d’ezho : « Ouenn aëred, piou hen deus desket d’ ehoc’hc’houi tec’hat dioc’h ar vuhanegez a dosta ? Grit eta frouez deread a binijen ha ne lavarit ket ennhoc’h hoc’h-unan : ni hon deus Abraham evit tad ; rag me a lavar d’ehoc’h, Doue a c’hell deuz ar vein-ze lakaat bugale da zevel da Abraham. A-vreman ar vouc’hal a zo lakeat var grizien ar vezen. Rag kement guezen ne zoug ket a frouez mad a vezo troc’het ha taolet en tan. »

Hag ar foul a c’houlenne diganthan en eur lavaret : « Petra ’ reimp eta ? » Hen a responte d’ezho : « An hini en deus diou zae, rei d’an hini n’hen deus ket ; hag an hini hen deus boued, ober ar memez tra. » [2]

Ar publicaned ive, tud ar guiriou, a deuas evit beza badezet, hag e lavarjont d’ezhan : « Mestr, petra ’ reimp-ni ? » Hen a lavaras d’ezho : « Ne d-it ket en tu all d’ar pez a zo merket d’ehoc’h. »

Ar zoudarded a c’houlenne outhan d’ho zro : « Ha ni, petra ’ reimp ? » Hag e lavaras d’ezho : « Ne voaskit den ebed, ne rit ket a c’haou, ha bezit avoalc’h gant ho pae. »

Hogen, evel ma crede ar bobl ha ma sonje an holl en ho c’halonou e c’helle Iann martreze beza ar C’hrist, e respontas en eur lavaret d’an holl : « Me a ro d’ehoc’h gant dour badiziant ar binijen ; mes an hini a deuio var va lerc’h a zo creffoc’h egedon ; n’oun ket din da zougen he voutou na da zilassa anezho : hen a vadezo ac’hanoc’h er Spered-Santel hag en tan. Evel an tan, dishenvel dioc’h an dour, a netaa an traou beteg an diabarz, ar vadiziant-ze a c’hlano an den beteg en he ene. [3] Dija eman ar c’hrouer en he zorn, hag e scarzo he leur, hag e testumo ar guiniz en he c’hrignol : ar pell avad a zèvo en tan na c’heller ket da vouga. »

Iann a gelenne mad ar bobl en eur rei d’ezhan calz a guzuliou all.


————

EIL PENNAD
Jezus a zo badezet gant Iann ha tentet goudeze gant an drouc-spered (S. Vaze, III, 13-17 ; IV, 1-11 : S. Marc, I, 9-13 ; S. Lucas, III, 21-23 ; IV, 1-13).
————


Hogen, en deveziou ma vadeze Iann ar bobl holl, Jesus a deuas euz Nazareth er Galilee d’ar Jourden, evit beza badezet gantahn. Mes Iann a vire en eur lavaret : « Me a dle beza badezet ganehoc’h, ha c’houi a deu davedon ! » Jezus a respontas d’ezhan : « Gra e giz ma lavaran, rag deread eo e peur-c’hrafemp evelse peb gourc’hemen. » Abalamour m’oa deuet da baea evit pec’hejou an dud, oa deread d’ezhan senti ouz lezen ar binijen. Neuze Iann ne enebas mui.

Kerkent ha m’oue badezet Jezus, e savas euz an dour hag ec’h en em lakeas da bedi. Neuze an envou a zigoras dirazhan hag e velas ar Spered-Santel o tisken dindan furm eur goulm hag o chom varnhan. Eur vouez a deuas euz an env hag a lavare : « C’houi eo va Mab muia-caret ; ennhoc’h em eus lakeat va flijadur. »

Jesus a ioa eat en he dregont vloaz.

Distrei a reas dioc’htu euz ar Jourden, carget gant ar Spered, hag e oue casset ganthan en eul leac’h gouez evit beza tentet gant an diaoul. Eno e veve gant al loened, ha ne zrebas netra epad daou-ugent devez ha daou-ugent nozvez. A-benn an amzer-ze hen doa naon. Neuze an tenter a dosteas ; ne c’houie ket Jezus a ioa Mab da Zoue hag e c’hoantee her gouzout, hag e lavaras d’ezhan : « Ma ’z oc’h Mab Doue, lavarit ma teuio ar mein-ze da veza bara. » Jesus a respontas d’ezhan : « Scrivet eo : an den ne vev ket ebken deuz bara, mes deuz peb ger a zeu euz ginou Doue. » Neuze an diaoul a zougas anezhan da Jerusalem, ar gear zantel, hen lakeas var lein an templ hag a lavaras d’ezhan : « Ma’z oc’h Mab Doue, en em daolit d’an traon ; rag scrivet eo : kemennet hen deus d’he elez divar ho penn evit ho tiouall, hag e tougint ac’hanoc’h en ho daouarn gant aon na stokfe ho troad ouz ar mean. » Jesus a lavaras d’ezhan : « Scrivet eo ive : ne denti ket an Aotrou da Zoue, ne c’houlenni ket eur burzud eb ezom. »

An diaoul he zougas c’hoaz var eur menez huel bras, hag en eur predic, e tiscuezas d’ezhan holl rouanteleziou ar bed gant ho sked, hag e lavaras d’ezhan : « Me a roio d’ehoc’h ho galloud holl hag ho sked, rag etre va daouarn int lakeat, ha me ho ro d’an hini a garan. Me ’ ro d’ehoc’h an holl draou-ze, ma stouit dirazon ha ma c’hadorit ac’hanon. » Neuze Jesus a lavaras d’ezhan : « Adrenv, Satan ! Rag scrivet eo : te ’ adoro an Aotrou da Zoue ha ne jervichi nemethan. »

Pa oue echu an holl dentation, an diaoul a ieas kuit diouthan evit eun amzer. An elez a dosteas hag e servichent anezhan.


————

TREDE PENNAD
Testeni S. Iann divar benn ar C’hrist da gannaded ar c’honseil bras ha d’he ziskiblien (S. Iann, I, 19-34).
————


Traou ar religion a veze reizet etouez ar Jusevien gant eur c’honseil bras a ioa ennhan unneg den ha tri-ugent rannet e tri rumm : prinsed ar veleien, an doctored ha pennou-bras ar bobl. Ar beleg-bras a rene anezho.

Hogen, setu ama testeni Iann, pa gassas ar Jusevien, ar c’honseil bras, beleien ha levited deuz Jerusalem d’he gaout evit ober ar goulen-man outhan : « Piou out-te ? » Hag ec’h anzavas ha ne nac’has ket ; hag ec’h anzavas : « N’ez oun ket ar C’hrist. »

— « Petra ta neuze, a c’houlenjont ? Elias out ? » — « N’oun ket, emezhan. » — « Ar prophet out ? An hini bras a dle dont hervez Moyses ? [4] » Hag e respontas : « Nann. » Neuze e lavarjont d’ezhan : « Piou out ? evit ma c’hellimp rei respont d’ar re ho deus digasset ac’hanomp ; petra ’ lavares ac’hanot da-unan ? » — « Me eo, emezhan, mouez an hini a iou el leac’hiou distro : eünit hent an Aotrou, evel m’hen deus lavaret ar prophet Isaias. »

Ar c’hannaded a ioa Pharisianed, enebourien da beb nevezenti. Goulen a rejont outhan ha lavaret a rejont d’ezhan : « Perag-ta neuze e vadezes, ma n’out ket ar C’hrist, nag Elias, nag ar Prophet ? » lann a respontas : « Me a vadez en dour ; mes en ho touez ez eus unan ne anavezit ket ; hen a dle dont var va lerc’h. Lakeat eo huelloc’h egedon : n’oun ket din da ziliamma lassou he voutou. »

An traou-man a dremenas e Bethanii ar Peree, ha n'e ket e Bethanii ar Judee, en tu all d’ar Jourden, el leac’h ma roe Iann ar Vadiziant.

Antronoz, Iann a velas Jesus o tont d’he gaout hag e lavaras : « Setu Oan Doue : setu an hini a lam pec’hed ar bed guelloc’h eged an oan a vez sacrifiet bemdez e Jerusalem. Heman an hini em eus lavaret divar he benn : var va lerc’h e teu unan a zo lakeat huelloc’h egedon, rag em raog edo. Ha me ne anaien ket anezhan dre eur sin euz an env [5] ; mes evit ma vije discuezet en Israel, ez oun deut da vadezi en dour. »

Ha Iann a roas testeni evelhen : « Guelet em eus ar Spered o tisken euz an env evel eur goulm, hag e chomas varnhan. Ha me ne anaien ket anezhan. Mes an hini hen deus digasset ac’hanon da vadezi en dour a lavaras d’in : an neb ma veli ar Spered o tisken hag o chom varnhan, hennez a vadez er Spered-Santel. Hogen, guelet em eus ha roet em eus testeni ez eo Mab Doue. »


————

PEVARE PENNAD
Kenta diskiblien Jesus. Kenta burzud e Cana (S. Iann, I, 35-51 ; II, 1-12)
————


En devez varlerc’h, Iann a ioa c’hoaz eno gant daou deuz he ziskiblien. Hag o velet Jesus o kerzet e lavaras : « Setu Oan Doue. » Ar geriou-ze a oue clevet gant an daou ziskibl, hag ez ajont varlerc’h Jesus. Mes Jesus, o veza distroet hag o velet anezho ouz he heul, a lavaras d’ezho : « Petra glaskit ? » Ar re-man a lavaras d’ezhan : « Rabbi » , ar pez a zinifi mestr, « E peleac’h e chomit ? » Lavaret a reas d’ezho : « Deuit ha guelit. » Dont a rejont hag e veljont e peleac’h e chome hag e chomjont ganthan en devez-se. Beza oa var dro an degvet heur, peder heur dioc’h an abardaez.

Hogen, Andre, breur da Zimon-Per, a ioa unan deuz an daou ho doa clevet Iann hag ho doa heuliet Jesus. Caout a reas da genta he vreur Simon hag e lavaras d’ezhan : « Cavet hon deus ar Messias, » ar pez a zinifi ar C’hrist. Hag her c’hassas da Jesus. Jesus a zellas outhan hag a lavaras : « Te eo Simon, mab da Iann, te vezo hanvet Cephas, » ar pez a zinifi Per pe Mean.

Antronoz, Jesus a fellas d’ezhan mont d’ar Galilee, hag e cavas Philipp. Lavaret a reas d’ezhan : « Heul ac’hanon. » Philipp a ioa deuz Bethsaïda, kear Andre ha Per.

Philipp a gavas Nathanael, pe Barthelemy, hag a lavaras d’ezhan : « Cavet hon deus an hini a zo scrivet divar he benn gant Moyses, el lezen, ha gant ar bropheted : Jesus a Nazareth, mab da Joseph. » Mes Nathanael a lavaras d’ezhan : « Hag eun dra vad bennag a c’hell dont euz Nazareth ? » Philipp a lavaras d’ezhan : « Deus hag e veli. »

Jesus a velas Nathanael o tont hag a lavaras divar he benn : « Setu aze eur guir den a Israel, n’eus ket a droidellerez ennhan. » Nathanael a lavaras d’ezhan : « Penaoz ec’h anavezit-hu ac’hanon ? » Jesus a respontas d’ezhan : « Araog ma oues galvet gant Philipp, pa edos dindan ar vezen fiez, e velis ac’hanot. » Nathanael a respontas : « Mestr, c’houi eo Mab Doue, c’houi eo roue Israel. « Mes Jesus a lavaras d’ezhan : « Abalamour m’am eus lavaret d’id e velis ac’hanot dindan ar vezen fiez, e credes : brassoc’h eged an dra-ze a veli. » Hag e lavaras d’ezhan : « E guirionez, e guirionez, me a lavar d’ehoc’h ; guelet a reot an env digor hag elez Doue o pignat hag o tisken var Mab an den. »

Tri devez goude ez oa eun eured e Cana er Galilee, ha mamm Jesus a ioa eno. Jesus a oue pedet ive d’an eured gant he ziskiblien. Diouer o veza savet var ar guin, mamm Jesus a lavaras d’ezhan : « N’ ho deus ket a vin. » Jesus a lavaras d’ezhi : « Maouez, (er zao-heol e vez roet an hano-ze memez d’ar vamm), maouez, petra c’hoantait-hu diganen ? Va heur n’eo ket deut c’hoaz. » He vamm, o c’houzout oa silaouet, a lavaras d’ar jervicherien : « Grit kement a lavaro d’ehoc’h. » Hogen, bez’ ez oa eno c’huec’h pod-mean a jerviche d’ar Jusevien evit en em voalc’hi hervez al lidou. E peb hini anezho ez ea daou pe dri muzul, 80 pe 120 litrad. Jesus a lavaras d’ezho : « Cargit ar podou a zour. » Hag e cargjont anezho beteg ar ginou. Jesus a lavaras d’ezho : « Tennit breman ha cassit da vestr ar banked. » Hag e rejont. Mestr ar banked a danvas an dour troet e guin. Ne c’houie ket euz a beleac’h e teue ; mes ar jervicherien a c’houie, hi ho doa tennet an dour. Kerkent mestr ar banked a c’halvas an den nevez hag a lavaras d’ezhan : « Ar guin mad a vez servichet da genta, ha pa vez tommet d’an dud, an hini falloc’h : mes te a peus dalc’het ar guin mad beteg ar mare-man. »

Setu aze kenta burzud Jesus, a oue great e Cana er Galilee. Dre eno, e tiscuezas he c’hloar, hag he ziskiblien a gredas ennhan startoc’h.

Goudeze e tiskennas da Gapharnaum gant he vamm, gant he gendirvi ha gant he ziskiblien. Chom a rejont eno eun neubeut deveziou.


————
  1. Fillion, in Marc, I, 4.
  2. Lamit, dre hoc’h aluzennou, ar gaou hen deus great d’ehoc’h ho pec’hejou. (Daniel, IV, 24).
  3. Fillion, in Mat., III, 11.
  4. S. Iann Chrysostom, ap. Fillion, in Jo. I, 21.
  5. Hervez an doctored. Cf. Fillion, in Mat III, 14.