Mont d’an endalc’had

Trede quevren - An uguentvet Chabistr

Eus Wikimammenn
troet gant Charlez ar Brizh.
Youen-Yan-Lois Derrien, 1779-1792 (?)  (p. 255-259)





AN UGUENTVET CHABISTR.
Var an difaranç a so etre ar guir vignounaichou hac ar re vean.


CHetu amâ’ta an avertissamant bras va Philotee ; ar mel a Heraclee, pehini a so quer binimus, a so hènvel ouz ar mel all, pehini a so profitabl : danger bras a so na guemerret an eil eleac’h eguile, pe na guemerret an eil e-mesq eguile ; rac an hini mad ne ampeche quet an hini fall da noasout. Red e lacat evez n’en em dromplet e-quenver ar mignounaichou-mâ, ispicial pa sevont etre mal ha femel pe var zigarez bennâc ec’halle beza : rac lies a veich e ro Satan ar cheinch d’ar re en em gar. Commanç a reer dre ar garanrez vertuzus, hoguen ma na vezer sur-bras, ar garantez friol en em risclo eno, goudese ar garantez sansuel, ha goudese ar garantez charnel : ya er garantez spirituel so-quen ez eus danger, nemet evez mad a lacaet, peguement bennâc equenver houmâ ma zeo difficiloc’h quemeret an echeinch, abalamour ma zeo eassoc’h dre ar burete hac ar guender eus ar garantez spirituel anaout ar souilleur hac al lousdoni a fell da Satan da velli en e zouez : ha racse pa en antrepren, e ra finoc’h quemense oc’h essa ober d’an impurete en em riscla casi hep e santout.

Anaout a reot mignounaich ar bed diouz ar vignounaich santel ha vertuzus, evel ma c’hanavezer ar mel a Heraclee diouz eguile. Ar mel a Heraclee a so douçoc’h d’an teaud eguet ar mel ordinal, abalamour da lousaouen an aconit pehini a ro dezàn ur grescanç a zouçder ; ha mignounaich ar bed a gustum produi ur gantite vras a gomsou douç evel ar mel, ur gajolerez hac ur flaterez a c’heriouigou tener hac a veuleudiouigou tennet eus ar guenet, eus ar fæçon agreabl hac eus ar galiteou sansuel : mæs ar vignonaich sacr e deveus ul langaich simpl ha franc, ha ne ell meuli nemet ar vertuz hac ar c’hraç a Zoue pe var hini hepquen ez e fontet. Ar mel a Heraclee pa vez avalet a laca penn un den da drei ha oa vezevelli : hac ar vignounaich faus a laca ive speret un den da vezevelli ha da drei en hevelep-fæçon ma teu da vrancellat ha da veza inconstant er chastete hac en devotion oc’h e zouguen da ober sellou affetet, mignardisou hac immodestiou, cherissamanchou sansuel, huanadou direglet, clemouigou e deffot beza caret aoualc’h contanançouigou ha fæçoniouigou studiet galanterezigou attirant, pourc’huerez a bocouigou, ha certen privoteou all ha gestou indeçant, pere oll ne dint nemet o c’hement a sinou certen hac assur penaus e couezo souden an honestis e ruin : mæs ar vignounaich santel n’e deveus nemet sellou simpl ha modest, nemet ur cherissamant pur ha franc, na quen huanadou nemet evit an Eê, na quen privoteou pe familiariteou nemet evit ar speret, na quen clemou nemet o veza na de quet caret Doue ; ar re-mâ ervat a so mercou hanat eus a honestis.

Ar mel a Heraclee a zeu da droubli ar guelet ; hac ar vignounaich monden-mâ a zeu da droubli ar jujamant, en hevelep-fæçon ma soinch d’ar re a vez attaïnet gãti penaus e reont ervat endra reont droug, hac e quefont ez e o excusou, o fretextou, hac o c’homsou impertinant, guir ræsonou. Aon o deveus rac ar sclerigen, hac e queront an devaligen ; mæs ar vignounaich santel e deveus daoulagat pere a vel sclear, ha n’en em guz quet, er c’hontrol volontieramant en em zisquez dirac an dud honest. Erfin ar mel a Heraclee a les ur c’huervder vras er guenou, hac ar mignounaichou faus ivez a zeu da cheinch ha da aboutissa e comsou hac e goulennou charnel ha flerius ; hac e cas a revus, e c’haboutissont en injuriou, e calomniou, e tamallou faus, e tristidiguezou, e confusionou hac e chalousiou, pere a gundu alies d’ar brutalite ha d’an arraich : mæs ar vignounaich chast a so bepret honest, civil hac amiabl, ha ne aboutis jamæs nemet en un union pur ha parfet eus a sperejou ; ar pez so un imaich beo eus ar vignounaich eürus pehini e exercer en Eê.

Sant Gregor a Nazianze a lavar penaus ar paoun pa gri oc’h ober e rod, a excit cals ar Baouneset, pere e c’hleo, d’al lubricite : pa veler un den o rodal ivez, oc’h en em ajusti, hac o tont erc’hisse da gajoli, da gestal ha da ziscours e diouscouarn ur vaoues pe ur plac’h, hep dessein ebet a briedelez, quemense certenamant ne deo nemet evit e excita da un impudicite bennâc, hac ur vaoues a enor a serro he diouscouarn ouz ar c’hri eus ar paoun-se, hac ouz ar vouez eus ar chalmeur pe ar sorceur-se pehini a fell dezàn e sorci hac e chalmi gant finessa ; hoguen mar ro scouarn dezàn, allas ! gouazza sin eo an dra-se da goll souden he c’halon ! an dud yaouanc, pere a ra contanançou, fæçoniou, cherissamanchou, pe a lavar comsou pe en re ne garrent quet beza surprenet gant o zad, pe gant o mam, pe gant o frïed mar dint demezet, pe gant o c’honfessour pe gãt reall o deffe autorite varnezo, a zisquez ervat an hent-se penaus e comsont a draou pere ne dint quet conform d’an enor ha d’ar goustianç. Ar Verc’hes a oue troublet o velet un Eal e furm un den, abalamour ma edo e-unan, ha ma roe dezi meuleudiou estrainch, peguement bennâc ma zoant celestiel. O Salver ar bed ! ar burete e deveus aon rac un Eal e furm un den, ha perac eta an impurere ne devezo-hi quet aon rac un den, pa ve memes e furm un Eal, mar deu d’e meuli dre veuleudiou humen ha sansuel ?