Sant Krépin ha sant Hipolit
Ken komans, é laran d’oh aben penaus, é chom genemb, é hes ur voéreb goh — koh mat, deuzek vlé ha tri-uigent — ha droug (diés), ha droug ken e don koutant bras d’hé frestein d’oh pé d’un al, de vern ket più, ken hir amzér él ma karér, deustou dehi neoah laret er huirioné liés mat, ha farseu guéhavé kerklous él peb han̄ni, ha gobér bourdeu d’er réral pe bas én é chonj.
Ur suliah d’en noz, él ma oé azéet é korn en uéled, ar er mén-tosel, chetu hi en un taul é tiskarg hé fennad, él d’en ordinér, hemb gobér soéh erbet de han̄ni.
« Guéharal, emé hi, é kalz a diegèheu, goudé er béden arlerh koén, é vezé lénet buhé er sent. Ni oé ni un tiad mat a vugalé, ha peb unan get hireh e léné d’é dro, kéti-ketan, eit gout più en dehé groeit er guellan. Meit bremen, deustou d’en darn muian ag en dud monet d’er skol, ne lénér mui nitra : na galleg na brehoneg… — Na malichtou mann erbet. Ama, me moéreb ? — Nann, mann erbet, me ni peur. Paset e vé en amzér, er liésan, é laret diotaj ha sotis, pé é chom mut él ur post kleud. »
« Chik, chik, moéreb Périn, e reskondan dehi, mé lénan d’oh aben buhé sant Pér, hou sant patrom. Pe oen achiù get istoér sant Pér, pen d’er ben, m’houlen nezé : « Ama, moéreb, bremen é oh koutant ? Bremen e taùéet pe hues kleùet lén buhé sant Pér, deustou nen dé ket é houil hiniù ? »
« Ia, chetu mat, e lar hi. Bremen é huélan é houiet lén brehoneg kerklous él er person. De me zro é han de gontein un istoér, meit cherret er livr-sé, rak er péh e larein nen dé ket é buhé er sent, nen de ket meit ur sorhien hed-ha-hed. Sorbien sant Krépin ha sant Hipolit.
Sant Krépin ha sant Hipolit, deustou dehé kavoet ur gondision dishaval. — Sant Krépin e oé kéré boteu lér ha peur él ur rah deur. Sant Hipolit e oé misionér hag a dud pinùik bras ; e arriuas de verùel er memes dé, er memes kér, ha tostik tra en eil d'égilé. Kuit a lideu bras, ou interremant e oé ag en devéhan pazen.
Ketan rah, karroz er ré varù e ias de glah sant Hipolit, meit é pas é toul-dor sant Krépin, er hlohér (sakrist) e lar d'é gansorted : « Kerklous é lakat en al ér har bremen, mé heint ou deu en ur memes voiajad, kuit e veemb a zonet éndro. — Guir é », e lar en ol. Ha chetu en deu sant ér har, tal ha tal, meit arriu én iliz é ma goah. En deu leur e zou ur sort, na chonj de han̄ni é péh féson é ma groeit en treu eit gellout ou diforh. Penaus gobér ? Rak get sant Hipolit, balamor d'é dud kavoet madeu bras é hés overenneu, chervijeuiér ha pedenneu aral, ha get sant Krépin nen des ket nitra agren. « Dam ! goaharzé, e lar er hlohér éndro, ne hellamb ket chom de sellet amen. »
Ken ean̄n él un tach, chetu oeit sant Krépin er hetan ha tapet dehon rah en inour, rah er pédenneu deliet d'er sant aral, hag open, épad mé oér é lakat hanen én doar, ar é lerh, ean de gavet en nean hemb gortoz.
Arriù é toul-dor er baradoéz ean skoa ar en nor : « Pan, pan, pan ».
« Più e zou azé ? e houlen sant Pér, chouket ar er livr bras hont.
« Sant Hipolit », e reskond ean.
« Diskoeit ou papérieu », e lar dehon mestr en alhuéieu. Papérieu ag en dibad sur, papérieu ag er choéj, sort ne vé ket guélet kalz, pen dé guir é oé ré en al geton istroh eit é ré.
Chetu digoret en nor : « Deit abarh, deit abarh », e lar sant Pér.
Nen dé ket cherret mat en nor éndro ben é arriù sant Hipolit, en hani mat nezé, ha ean de skoein eùé : « Pan, pan, pan ».
« Più e zou azé ? emé Pér.
« Sant Hipolit », e reskond ean.
« Sant Hipolit hoah ? » e lar hanen soéhet, nen des ket groeit meit monet ér baradoéz. Marsé ur sort é hes deu ag en hanù-sé ? Guélamb. « Diskoeit hou papérieu ! — Me fapérieu em es kollet, e lar Hipolit, meit sellet er livr bras-sé e zou genoh ha hui gavou me hanù. » Kaer e oé troein ha distroein folenneu er livr-sé, ne vezé ket kavet nitra meit hanù ur sant Hipolit, en hani e oé oeit er baradoéz.
« Kerhet izéloh, e lar dehon sant Pér, marsé é oéh merhet eit er purgatoér. »
Ér purgatoér é oé ur sort. Ne oé ket é hanù énou muioh eit ér baradoéz. Én ihuern ne oé ket eúé, neoah ! Keneveit-sé, prés erhoalh en dehé lakeit en diaul de zonet d’er hlah. Ret e oé dehon bout chomet ér méz. Peurkeh sant Hipolit !…
Épad en amzér-sé, sant Krépin, dohta d’é bapérien hemb par, nen doé nitra d’hobér meit baléein ér baradoéz, ag un tu d’en tural, rak, ne faut ket krédein é chomér de boéz agren ér léh eurus-sé. Énou, peb unan e labour ar é vichér él drémen. A hendaral, nitra ne vank : guin, rost, katèu, chistr… — Un droiennad avalenneu hag e daula hemb arrest (drémen ne daulant ket meit mar a huéh) e zou lakeit a béfians eit er Vretoned.
Get e hras é ridek, sant Krépin e arriù get un ti bras, skriùet arnehon é brehonek hag é gallek : Grande cordonnerie ; Kéréereh. Ean dost de sellet dré er huéren hag e huél énou, é labourat, ur boulomig koh, koh, unan ag er ré ketan arriù ér baradoéz. D’er haved e ha aben. « Gorteit men dén mat, e lar ean, mé han én hou léh un herrad, hui zeli bout chuéh erhoalh azé. » Ha de labourat doh-tu.
D’oh er guélet é houriat ken prim ha ken start, er mestr e chomas boémet.
« E klah unan él d’oh-hui, e lar ean de sant Krépin, é hon mé guerso. Ne houian ket d’émen é vé kaset er gérizion, meit han̄ni ne za d’er baradoéz. Geou, diskerion, meit pas unan hag e houi é vechér. A houdé pelzou em boé ur boteu lér d’hober d’en Eutru Doué, en Tad Eternel ; bremen é vein groeit ahoél. »
Chetu sant Krépin ha groeit ur boteu d’en Eutru Doué, ur ré paket mat sur, sort nen des ket bet groeit biskoah nag ér vro-men nag er vro-zé.
Un termen benak arlerh, en Eutru Doué e houlen get sant Pér : « Perak é ma en dén-sé é troein éndro d’er vur a houdé kant a kant vlé-sou, hemb donet ér baradoéz na hemb monet kuit ? »
« En dén-sé, e reskond sant Pér, en des kollet é bapérieu ha ne ve ket kavet é hanù ar er livr bras. » En Eutru Doué e hra ur sél d’er livr ha kentéh é ma spiseit en treu.
« Hanen, emé en Tad Eternel, e zou sant Hipolit hag en al e zou sant Krépin. »
Nezé é ma lausket sant Hipolit donet ér baradoéz ; sant Krépin e oé ret dehon monet ér méz, meit deit chonj d’en Eutru Doué en doé groeit dehon ur boteu lér él nen debé ket groeit han̄ni aral kin. Ean lar de sant Pér : « Pas, n’er laket ket ér méz abalamor d’é vechér ».
Elsé, él ne vezé ket gellet er lezel er baradoéz nag er lakat ér méz, é ma chomet é toul en nor. Ha chetu perak nen dé ket mui sant Pér é toul-dor er baradoéz, meit sant Krépin.
« Mar hur bé en eurusted de vonet un dé de huélet, er péh e zéziran d’ein ha d’oh eùé, ni er gouiou. Ama ? »
Me moéreb, anpert él un dreín, meit ké dehi devout laret un istoér un tammig direspet, e lar d’ein : « Me ni, digoret hou livr ha lénet d’emb buhé sant Hipolit, revé er huirioné. »
Me reskond dehi : Ben arhoah, me moéreb, ben arhoah ».
Isidor er Sorhiennour.