Form ha qualité Habideu er Verdér

Eus Wikimammenn


CHAPISTR TRIVET.


Form ha gualité Habideu er Verdér.

1.°
ER verdér ha hoéreset e zeli bout gusquet ordinæremant guet dillat ne vou quet a briz na goal vrau, a lihue ludu pé guên. Neoah ellet-vou ou dispansein revé ou d’obér, ou stad ha mod er vro é léh ma chommant. Ne zougueint na seyenneu, na cordoneu seï, guet broderi nac ornemant, eit ma renoncieint, revé conseil en Apostol, de vanitéeu er bed.

Explication.

Custum er verddr ag er vro-men é gusquein ehué el lihue du pé brun-du, open el lihue griz hac el lihue guên, a béré é conz er chapistr-men, hac er gustum-zé e zou aprouvet ; mæs int e zoug hac e zeli douguein édan ou dillat un tuniq bihan pé scapulær, a vihér pé a sarg griz, guét ur hordon a dihuedæt en hantér ag ur biz.

Red-é neoah ma veint gusquet modestemant pé simpl, ha ma renoncieint d’en ol bragueris a vanité hac inutil, èl dantel, seyenneu, bizeuïér, broderi, etc. ; én ur guir d’en ol mercheu a vanité en dès laqueit er goal-speret é chonge en dut ag er bed, emé Tertulien, eit maguein ou orgueil ; hac e zihuen en Apostolet ha Doctoret santel én Ilis d’en ol grechénion, èl treu contrel d’humilité ou stad, ha tout-a-fæt é requin d’er péh e lar hac e oulen guenemb er grecheneah.

Jaujabl-é ma vou gusquet er verdér ag en Urh a benigen guet dillat simpl ag ul lihue modest, el ma oai er grechénion e laquér é penigen ér hommancemant ag en Ilis. En Tadeu santel en dès scrihuet penaus é reint, ou represant én ur stad quen truhéus, m’en dé diæz chonjal én ai hemb compassion. Gùélein e rér, emé Tertulien, sant Cyprien ha sant Pacien, goasset ha merhet, memb ag er rang ihuellan, gusquet é beguin, guet coh dillat, prosternet a hæd ou horf doh dor en Ilisieu, ou deulegat carguet a zar, ou fèn goleit a ludu, ou bleàu négliget, ou horf uset dré er benigen calet. Ne uélér guet-ai na perleu, na diamanteu, na mehér précius, na dantel, na seyenneu, na liennage lin fin ar corveu uset er guaih tud affliget-hont. Caz ou doai doh braguereaheu er horf, ha doh en ol mercheu a vanité hac a orgueil. Ne selleint meit er vrastet a ou fehédeu hac a vajesté en Eutru Doué ou doai offancet ; ha quement-cé e rai dehai quemér a volanté-vat er penigenneu calet hac izel durand hilleih a vlaïeu eit effacein ér bed-men er pehédeu ou doai groeit.

Deusto ma dispance en Ilis bermen ag er sort penigenneu calet-hont ; neoah a p’en dès er verdér en hinour de vout én un Urh hanhuet en Urh a benigen, rac mé ma bet groeit eit quement-cé, int e zeli refusein d’ou horf en ol coutantemanteu, er hastiein, bet memb é fæt ag er gusguemant, guet eah a zisinourein ur stad a benigen hac a humilité dré er plijadurieu, en æzemant hac er braguereah.

Ne vou quet diæz deoh, mem berdér ha hoéreset quaih, quittat er mercheu a vanité hac a orgueil, mar groeit réflexioneu son ar er sermant santel ha publiq e zou bet groeit eid oh én hou padiènt é presance en Eutru Doué, en Ælet hac en Ilis, én hou pezé renonciet de vombanceu en diaul ; de laret-é, d’er vanitéeu e huéh en diaul é calon en dut ag er bed, eit ou zrompein hac ou hol, èl er meurbleu cair hac inutil, ha vanité en dillat, péré e zou treu dijauge doh humilité hou stad, Ne vadéèr er grechénion meit édan er gondition-zé ; n’en d’int bet laqueit de vout bugalé de Zoué ha d’en Ilis hac hériterion d’er Baraouis, meit goudé er promesse-zé. Er-ré e dor er sermant hac er promesse-zé groeit de Zoué, e zou parjur ha faus de Zoué, hac e dèn é gaz ; J.-C. ou separ doh é Gorf mystérius, doh communion er Sænt ; en Ælet ou sel èl esclavet er goal-speret, hac en Ilis e ouil ar ou houst èl ar bugalé dal ha fariet e rid d’er malheur éternel.

Parissein én Ilis guet dillat a vanité, n’en dé quement-cé un insult de J.-C. humiliet, perpet gusquet simpl, ha marhuet eit hun pehédeu a vanité ? Ne ellér laret ag er sort crechénion glorius-cé é mant haval doh soudardet Pilat, péré e rai jottadeu de J.-C. én ur obér seblant ag en adorein, pé doh er vourreüion cri en doai ean crucifiet, hac e rai goab a nehou é obér seblant ag er mêlein ? A ean e zou haval é mod erbet er gusquemanteu glorius doh peuranté J.-C. marhuet nuah ér groéz ? A ellein e rér bout ingorto é conzou pèn J.-C. curunet a spern ha goleit a vlesseu eit er-ré e zou ou fenneu goleit a vragueris hac a vanité ? Deulegat J.-C., capabl de blantein er respet ér galon, a int e sàuou trema en Nean eit goulen græceu eit en deulegat lubric en dou alumet en tan criminel bet-hac én Ilis ? Guêneu J.-C., abrevet guet er vistr ha guinaigr, perpet digueor de berdêc er ùirioné, a int e ellou digueorein de bedein eit er guêneu accourset d’er goal-gonzereah, d’er gueuïér, d’er vantereah, pe d’er honzeu a libertinage ? Anfin Corf J.-C., uset guet ur benigen hir ha calet, dibennet guet en tauleu fouêt, violêdet guet er goal dauleu, ha goleit a oêd, a ean e ellou rein é vénédiction d’er grechénion e vou bet ou horveu goalhet a blijadurieu, maguet én æzemant, gusquet cair guet quément a sourci ? Ne zeliamb-ni quêntoh dougein ne zehai J.-C. é uélet n’en domb é mod erbet haval doh t’ou, é uélet é limage tout-a-fæt diffiguret énamb, de bedein é Dat d’hun zrettein èl er merhet a Jerusalem, menacet a berh Doué guet er Prophet Isaï, chapistr trivet, ér mod-men :

Èl m’en dès bet er merhet a Sion santimanteu a orgueil hac a vanité, èl m’ou dès sàuet ou fenneu é quêrhet, hac aleiget ou feceu guet studi, hac ou mesuret doh ou seelleu, é splannein é public dirac en ol, en Eutru Doué é punition a ou vanité hac a ou hloër, e laqueï ou bleàu de gouéh, e zihuscou a ziar ou fèn er houiffeu glorius, e lammou guet-ai en danné en dès cherviget dehai de vragal, a pe vou arrihue en dé ag é vanjance. Rai a garanté e hoès doh Doué ha doh hou salvedigueah, me hoéreset quaih, eit hum exposein d’er sort malheur-zé. N’ancoéhait jamæs er péh é lar S. Pierre : Ornemant pé bragæris er merhet crechén, é mean, ne zeli quet bout clasquet er gusquemanteu cair ; mæs én dén intérior, ér speret a beah, perpet er memb, modest ha pinhuic dirac Doué. Chetui er sort braguereah e blige de Zoué. Queméret enta hou tillad, me hoéreset, èl hun hetan mam hac er guetan ag er merhet (emé Tertulien, De habitu muliebri). Ne sellai hé dillad meit èl testeu a hé hondannation, èl ur suit a hé fehet, èl un avertissemant d’obér penigen, èl ur breparation pé un aprestemant de vout liénet. Queméret enta hou seré èl ma quemérai hé ré, guet un abondance a zar, hac a hirvoudeu ar er hol a græce Doué dré er péhet.