Barzhaz Breizh/1846/Fillorez ann Aotrou Gwesklen

Oberennoù damheñvel pe handelvoù all zo ivez, gwelout Filhorez an Aotrou Gwesklen.

Théodore Hersart de La Villemarqué

Barzaz Breiz

Franck, 1846  (Levrenn 1 Levrenn 2, p. 354-366)

XXIX

FILLOREZ ANN AOTROU GWESKLEN.

(Ies Treger.)

I.

Ann heol a bar, ann deiz a darz,
Gliz a luc’h war spern-gwenn ar c’harz ;

Garz huel Traongof ar ger vraz,
Elec’h zo Saozon o ren c’hoaz.

Gliz a luc’h war vleun ar spernen ;
Ann heol, pa wel, a guz he benn.

Gliz ann nenv n’ed eo ked, a-vad :
N’ed eo ken nemet gliz ar goad ;

Goad glan skuillet gand Rogerson,
Gwasan mab saoz a zo enn traon.

II.

— Mac’haridik, va merc’hik koant,
C’hui zo buhan, ha c’houi zo drant,

C’hui zavo warc’hoaz beure-mad,
Da gas lez d’ann dud zo’ varat.

— Va mammik mad, ma am c’haret,
D’ar varadek n’am c’haset ket,

N’am c’haset ked d’ar varadek :
C’hui lakai ann dud da zroug-preek.

Laket da vont va c’hoar hena,
Pe va c’hoar vihan Franseza ;

Va mammik mad, ha me ho ped !
Gand Rogerson em onn spiet.

— Be spiet gand neb a garo,
C’hui zo pedet : c’hui a ielo ;

Sevel a reot kent hag ann de :
Ann otrou vo enn he wele. —

III.

Mac’haridig a lavare
D’he zad ha d’he mamm, er beure ;

Enn he foudad lez pa groge,
Mac’haridig a lavare :

— Kenavo, mamm, kenavo, tad,
N’ho kwelo mui va daou-lagad ;

Kenavo d’hoch va c’hoar hena,
Ha d’hoch va c’hoarik Franseza. —

Hogen, pa oa ar plac’hik mad
O vont d’ar park e-biou ar c’hoat,

Mistr ha mibin ha diarc’henn,
Gand he foudad lez war he fenn ;

Rogerson, deuz tour ar c’hastel,
Hi gwelaz o tont euz a bell :

— Dihun, va floc’h, ha sav timad,
Ma iemp-ni da hersal eur c’had,

Da hersal eur c’hadik penn-gwenn,
Gand eur podad lez war he fenn. —

IV.

Pa ee ar plac’h e-biou ann doz,
Oa ann otro oc’h he gortoz.

Oc’h he gortoz e-tal ar pont,
Ken a lammaz-hi gand ar spont,

Gand ar spont p’e deuz hen gwelet,
Hag he fodad lez oa skuillet.

Ar plac’hik paour, dal’ ma welaz,
Da oela dru en em lakaz :

— Tevet, ma c’hoar, na oelet ket,
Eur poudad all a vo roet ;

Tostait, ha deomp-ni da leinan,
Keid ha ma vezor d’he ozan.

— Otro kaer, ho trugarekat,
Leinet am euz, ha leinet mad.

— Na deut-hu neuze d’ar jardin,
Deut-hu da gutuill louzou-fin ;

Deut da gutuill eur garlantez,
Da lakat war ho poudad lez.

— Na zougann ked a voukedo,
Evid ar bloaz am euz kanvo.

— Deut-hu neuze d’al liorzaou,
Deut da zibri sivi ru-glaou.

Da zibri sivi na inn ket ;
Dindan ann dellio zo aered.

Me glev ar iou er varadek ;
Hi a lavar onn lezirek.

Hi a c’houl pelec’h onn chomet
Gand va fodadik lez kaoulet.

— Bremaik c’houi a ielo ’mez ;
Pa vo pare ho poudad lez.

Mac’haridig, ’m eer war he lerc’h ;
Deomp-ni da welet d’al lez-lec’h. —

Tre’barz ar c’hastel pa int eet,
Ar plac’hig e deuz dridalet.

Ar plac’hik paour ker gwenn hag erc’h.
Pa frammaz ann nor war he lerc’h

— Va c’haredik, na spontet ket,
Me na rinn d’hoch-hu gaou e-bet.

— Ma na gofiet ked ober gaou,
Perag a zeut-hu da zench liou.

— Ma na da zench liou eo a eann,
Gand riou ar beure eo a rann.

— Gand ar riou, otro, n’edeo ket,
Gand ar gwall-ioul eo a c’hlazet.

— Sarret ho pek, plac’hik diod !
Deut er frouez-kel da zibab lod. —

Trebarz ar frouez-kel pa int eet,
Eunn aval e deuz dibabet :

— Otro Rojerson, me ho ped,
Eur gontel d’i-me a refet ;

Eur gontel a refet d’i-men,
Evit rac’han ma avalen.

— Mar d-eo eur gontel a c’houlet,
It d’ar gegin hag e kefet,

War ann dol zero eo laket ;
’Vid ar beure ’ma blerimet. —

Mac’haridig a lavare
D’ar c’heginour koz, pa eez tre :

— Plijet gen-hoc’h, keginour kez ;
D’am lakat kuit, d’am lakat ’mez !

— Allaz ! ma merc’h, ne hallann ket,
Pont ar c’hastel a zo savet !

— Ma c’houfe ar penn-grec’h-leon
E m’onn dalc’het gand Rojerson ;

Ma ouife va zad-paeron mad,
Hen lakafe da redeg goad. —

V.

Ha Rojerson a c’houlenne
Gand he floc’h, eur pennad goude :

— Pelec’h e chom Marc’harit ’ta,
Pa na zeu ked endro ama ?

— Er gegin e oa, n’euz ket pell,
Enn he dornik gwenn eur gontel ;

Hag hi a gomze evelse :
« Petra rinn, Jezus, ma Doue ?

« Ma Doue, d’in-me leveret,
« Pe am lazinn, pe na rinn ket ?

« Enn abek d’hoc’h, gwerc’hez Vari
« Me a varvo gwerc’hez, heb si.

Ma hi breman war he geno,
Goad dindan hi a boulado ;

Ar gontel vraz enn he c’halon,
Hag o c’hervel he zad-paeron :

— Ann otro Gwesklen, va faeron,
Hennez a dero evid-on ! —

— Va floc’hik mad, na lavar ger ;
Deuz d’he drailla d’in ’nn eur paner,

Ha me ielo d’he c’has d’ar ster,
Warc’hoaz da gan ann alc’houider. —

Endistro demeuz ann dour-red,
He zad-paeron en deuz kavet,

Kavet neuz ann otro Gwesklen,
Hag hen ker glaz evel trichen.

— Rojerson d’in-me leveret,
Gand ho paner pelec’h oc’h bet ?

— Bez ’onn bet tu-ma trem ’ar ster,
Da veui eunn nebeut kisier.

— N’ed eo ked da veui kisier,
E ma ar goad deuz ho paner !

Otro ar Zoz, d’in leveret,
Mac’haridig euz ket gwelet ?

— Mac’harid n’am euz ket gwelet
Abaoue pardon ar C’heoded.

— Gaou a leverez, traitour,
Rag t’ec’h euz hi lazet, neihour !

Dizenor d’ann noblanz a rez,
Kerkouls ha d’ar varc’hegaez. —

Rojerson, pa ’n deuz hen klevet,
He gleze en deuz diwennet.

— Bremaig e weli, me chanz,
Mar rann dizenor d’ann noblanz ;

Bremaik, gwaz, e weli ez
Mar ’m onn kuit a varc’hegaez.

Hore ! hore ! kuit a druez !
En em ward-te ! mar ’m oud dibrez !

— Dibrez onn bet, ha dibrez onn
Da c’hoari gant tud a galon ;

C’hoari a rinn hag em euz gret,
Na rann gand lazerien merc’hed ;

E pelec’h bennag m’ ho c’havann,
Evel koun holl ho dispennann. —

Kerkent evel m’en deuz laret,
He gleze braz neuz gorroet ;

Ha war benn ar Saoz en deuz skoet,
Ha daou hanter out-han ’n deuz gret.

VI.

Rojerson a zo bet lazet :
Kastel Traongof zo dismantret ;

Dismantret eo ker ar mac’her ;
Da rei d’ar Zaozon evit skouer ;

Da rei evit skouer d’ar Zozon,
Evit kelou mad d’ar Vreton !

————