Mont d’an endalc’had

Ar Géant Lizandré

Eus Wikimammenn
Édouard Corfmat, 1874  (Levrenn II, p. 564-570)



AR GÉANT LIZANDRÉ
Aotrou ar Voas-c’hlaz, en parous sant loup
________


  ’Tre Coatarsant ha Lizandre
’Zo asinet un assamble.

  Doue da reï d’ezhe beaj vad,
Ha d’ar re ’zo er gèr kêlo mad.

  Ann aotro Coatarsant a lâre
D’ann aotro Lizandre, p’hen salude :

  — Bet ’m eûs lizer digant ar roue
Da gaout brezel ouzid Lizandre.

  — Mar t-eûs lizer da gaout brezel ouzinn,
Diskoues da lizer m’hen lenninn.

  — Disterra soudard ’zo em bandenn
N’astenfe ket he zorn d’id, azenn.

  — Mar d-on-me azenn, a dra sur,
Me n’on ket azenn dre natur ;

  Me n’on ket azenn dre natur
Ma zad oa brudet un den fur.

  Mar n’hoc’h eûs ma zad anveet,
Brema-soudenn he vab anvefet.

  Dibret, floc’hig, ma inkane gwenn,
Laket ’r brid arc’hant en he benn,

  Hag dibr alaouret war he geign,
Ma vo brao da dougenn un azenn.

  Pa gouefe ma marc’h bep kammed,
Me renk mont fenoz da Wened.

  Ann aotro Lizandre a lâre
Da Santes Anna, pa zigoueze :

  — Demad d’hec’h, Santes Anna Wened,
Deut on c’hoas ur wez d’ho kwelet.

  En tric’houec’h emgann ez on bet,
Breman hec’h an d’ann naontekvet.


  Grêt c’hoas ur burzud em andret,
Gant ann aoun na vefenn gloazet.

  Me reï’ d’hec’h, o mamm Gwerc’hes ker,
Seis gwiskad ’wit ho seis aoter.

  N’oa ket he c’hir peurlavaret,
Santes Anna out-han d-eûs komzet.

  — Oh ! ia, te zo bepred ma mab-me,
Kers buhan d’ar gêr, Lizandre.

  Na gas den ganid d’ann emgann-se
Met da floc’hig bihan a ve.

  Ann aotro Lizandre lâre
D’he floc’hig bihan en de-se :

  — Lemm da gleve ouz ma hini,
Ha deus-te d’ann emgann ganin ;

  Em dalc’homp hon daou en ur c’hever,
Ha ni droc’ho dir ’vel ann awel.

  Ann aotro Coatarsant a lâras
Da Lizanbre, ’vel m’hen gwelas :

  — N’hoc’h ket en ho pro un den karet,
Pa n’ez hoc’h deut gant soudarded.

  A-boan a oa he c’hir lâret,
M’oa Coatarsant eno koueet,

  Gant hanter-kant he soudarded,
Hanter-kant all a oa tec’het:

  Hag ar floc’hig bihan en tu all
Hen d-eûs lac’het ur c’hement all.

  Ar roue, pa hen d-eûs klewet,
D’he baj bihan hen d-eûs lâret :

  — Paj, ma fajig bihan, hastet
Da vont fete da Sant Briek,

  Da gomz ouz ’nn aotro Lizandre
’Wit lâret d’ehan dont ma bete.

Pajig ar roue a lâre
En Sant Briek pa arrue :

— Demad ha joa d’ar gêris-man,
’Nn aotro Lizandre pelec’h ’man ?


  Ar marc’hek koz, p’hen eûs klewet,
He benn er fennestr ’n eûs lakêt :

  — Mar d-eo Lizandre ’c’houlennet,
Pajig bihan, out-han komzet.

  — Dalc’h aze lizer, Lizandre,
Digaset d’id ’beurs ar roue.

  — Mar d-eo gant ar roue skrivet d’in,
Dama ’n ehan ’wit m’hen lennin.

  — Hen lâr d’hec’h, eme ’r paj bihan,
Mont d’ c’hoari gant he vorian.

  — Disk d’in eta, pajig bihan,
Stum bag ardo brezel he vorian.

  — Kement-se d’hec’h na lârin ket,
Gant aoun a vefen diskuliet.

  — Ken gwir ha ’m eûs ’r maro da dremen,
Pajig, n’hen lavarin biken.

  — Ar morian gouez pa vô deut er sâl,
’Dolo he dillad traon raktal :

  Grêt ’vel-t-han ; ha pa reï’ saill en êr,
Laket ho kleve d’hen digemer.

  Kerkent m’hen gwelfet tic’houina ;
Tolet dour binniget gant-han ;

Pa c’houlenno ouzoc’h diskuiza,
N’ roët ket a ziskuis d’ehan,

  Rag hennes ’n eûs gant-han louzou
Vent ket pell ’wellaad gouliou.

  — Dalc’het, pajig setu kant skoed,
P’hoc’h eûs gant gwirionez ma aliet ;

  Penamet hoc’h ’vijen bet lac’het,
Ha ma mamm gêz vije glac’haret.

  Ann aotro Lizandre a lâre,
Er gêr a Baris p’arrue :

  — Demad d’hec’h, aotro ar roue,
Da betra ’c’h eus ezomm Lizandre ?

  — Lâret am eûs d’id dont am bete,
’Wit c’hoari ouz ma morian goue.


  P’arru ’r morian ’n penn al lis,
O sonjal er-vad gonid ar pris,

  E tol he zillad d’ann douar,
Lizandre ’dol he re war-var ;

  Neuze pa deu da dic’houina,
’Tole dour binniget gant-han.

  Pa neue ’r morian bars ann êr,
Lake he gleve d’hen digemer.

  Morian ar roue ’zo lac’het,
Ann tu Lizandre ’zo kiriek.

  Ar roue, pa hen d-eûs gwelet,
D’ann trec’her hen eûs lavaret :

  — Hast kaer, emehan, Lizandre,
Tenna da gleve euz ma morian goue.

  — Me n’ brisfen dougen ur c’hleve,
’Zo bet en morian ar roue…

  En meur a stourm edon-me bet,
Ouspenn dek mil am eus trec’het,

  Biskoas n’am boe kement a boan,
’Vel o c’hoari euz ar morian.

  Itron Santes Anna, ma mamm ger,
C’hui ’ra burzudo em c’hever ;

  Me ’savo d’hec’h un tibidi
War grec’h, ’tre Leguer ha Guindi… [1]


___________

  1. Le Guindi est une petite rivière qui se jette dans le Jaudy, à Tréguier. C’est à tort que M. De La Villemarqué a dit :

    « Etre bek Leger hag Indy. »

    Je ne connais en Bretagne aucun cours d’eau du nom de « Indy.»