An Amzer dremenet (Ernod)
Oberennoù damheñvel pe handelvoù all zo ivez, gwelout An Amzer Dremenet.
AN AMZER DREMENET
――――
Bretoned, savomp eur gentel
Diwarben pautred Breiz-Izel.
— Deut da glevet, da glevet, gwitibunan ;
Deut da glevet, da glevet ar c’han. —
Pautred Breiz-Izel o deus gret
Eur c’havel koant hag heñ treset.
— Deut da glevet, etc.
Eur c’havel kaer karn olifant,
Warnañ tachou aour hag arc’hant ;
Tachou aour hag arc’hant warnañ,
A luskellont gant nec’h hremañ.
Ha bremañ, ous e luskellat,
Daelou ’ver eus o daoulagat ;
Daelou a ver, daelou c’houero :
Neb a zo ennañ zo maro !
Zo maro, zo maro pell-zo,
Hag i luskel, o kana ’to,
Hag i luskel, luskel ato,
KoUet ar skiant-vat ganto.
Ar skiant-vat o deus kollet ;
Kollet o deus joaiou ar bet.
N’eus er bed evit ar Breton
Nemet nec’h ha poaniou kalon ;
Nemet nec’h ha poaniou spered
Pa zonj d’an amzer dremened.
En amzer gos, ne welec’h ket
O vale dremañ labouset ;
Kos laboused c’hlas ar gwiriou
Sonn o fenn ha bras o genou.
Ne oa er vro gwiriou nikun,
Na war holen, na war vutun.
Butun hag holen a goust ker,
Na gouste, gwechall, an hanter.
Gwechall ne welec’h d’an dachen
O redek ar valtoterien ;
O redek, evel ar c’helien,
Ous c’houez ar zist d’ar varriken.
Gwir a zo war bep barriken,
’Met war hini ar zonerien !
Ne gasec’h ket, amzer gwechall,
Hon tud yaouank d’ar broiou all,
D’ar broiou all, ho ! da vervel ;
Pell, siouas ! eus a Vreiz-Izel !
E Breiz-Izel er manerio
Oa tud vat o tifenn ar vro ;
Brema, pen an daul, e weler
Neb a vire saout ar maner.
Er maner, pa oa eun den paour,
N’hel lauskec’h ket pell toul an nour ;
An itron vat, o vont d’an arc’h,
Diskarge bleud kerc’h leis e zarc’h ;
Boed a roe d’an neb ’n doa naon,
Ha louzou d’an neb a oa klaoñn.
Boed na louzou mui na roer,
Re baour a dec’h eus ar maner ;
Penn-izel e lec’h an dud paour’
Gant aoun ar c’hi e toul an nour ;
Gant aoun ar c’hi pini a lam
Gant ar c’houer ha gant e vam.
Ar bloaz oe ma mam intanvez
A oe d’am mam eur goall vloavez.
Bez’ he doa nao a vugale,
Ha n’he doa bara da rei d’e.
— An neb en deus hennez a rei,
Mont a ran d’e gavout, emei ;
Da gavout an den divroet :
Doue r’hen dalc’ho e yec’het !…
Yec’hed d’oc’h, autrou an ti-ma,
Deut on amañ da c’hout eun dra ;
Da c’hout hageñ d’oc’h e plijfe
Rei eun tam boed d’am bugale ;
Boed d’am nao a vugaligou
N’o deus het tri deiz zo, autrou ! —
An divroad a respontas
D’am mam baour kerkent m’he c’hlevas :
— Kerz alese, deus treuz va zi,
Pe me lausko warnout va c’hi ! —
Gant aoun ar c’hi, kwit ec’h eas,
O oela ahed an hent bras.
An intanvez paour a oele :
— Petra ’roin-me d’am bugale ?
D’am bugale petra ’roin-me,
Pa larint : « Mam, naoun am eus-me ! — »
Ne wele ket e hent ervat,
Gant an daelou en he lagat.
En hanter-hent pa oe digouet,
An autrou kont he deus kavet ;
Autrou kont maner Pratuloc’h,
O vont da heizal da Goatloc’h ;
O vont da Goatloc’h da heizal,
Hag heñ pignet war e varc’h geal.
— Va gregig vat, d’in leveret,
Perak ’ta, perak e oelet ?
— Goela ’ran war va bugale,
N’ani eus ket bara da roi d’e.
— Va gregig, neket red goela ;
Dalit arc’hant ; it da brena. —
Bennoz Doue d’an autrou kont !
Seurt-se a zo tud, me respont !
Pa ve red d’in mont d’ar maro,
Me yei evitañ, pa garo.
Seurt-se zo tud a galon vat,
Pere a glev ous a bep stat ;
Pere a glev ous a bep stad,
Pere d’an holl dud a zo mad.
’Zo mad d’al labourerien ges,
Ha n’o lakafe ket emes ;
Emes ’vel ar vistri neve,
Gant c’hoant da griski o leve ;
O leve ; hep sonjal neb ra,
Er bed all, zur, e nebeuta.
Neket seurt-se lak da werza
Gwele eur merour gant e dra.
Neket seurt-se a lak pea
Daou skoed d’eur wreg o klask bara ;
Daou skoed evit pez a beuras
He bioc’h lec’h eas a-holl-viskoas.
Neket seurt-se ’zifenn sersal ;
Pa eont d’ar c’hoad, i c’halv re-all.
Neket seurt-se nac’hfe eun dle ;
Eur skrid, avat, a dal o le.
N’int-i ket klañ gant al lorgnez,
Nemet an dudjentil nevez.
An dudjentil nevez zo kri ;
Gwell e oa re gos da vistri.
Re gos evito da vout ter,
A gar, a galon, ar c’houer.
Hogen re gos, siouas d’ar bed !
N’int ket mui ker stank ha m’int bet.
Stankoc’h e kaver debrerien
Evit an dud mat d’ar beorien.
Ar beorien a vo paour ato,
Ha re kaer atau o debro.
Atau ! koulskoude oe laret :
« Falla douar ar gwella et ;
Ar gwella ed, pa deuy endro
Ar roueou gos, da rena ’r vro. »
Ar roueou gos zo distroet,
An amzer gos n’he deus ket gret.
An amzer gos na deuy ket mui ;
Trubardet omp, siouas d’eomp-ni !
Siouas d’eomp ! trubardet omp bet !
En douar fall, ’ma fall an et.
Goas-oc’h-gwas, kriz-oc’h-kriz ar bed ;
Diskiant eo neb n’her gwel ked.
Diskiant neb eas da gredi
E teuy da c’houlmed ar brini ;
Da gredi e vleunio biken
Lilïou war gouriou raden ;
Neb eas da gredi e koue
An aour melen deus beg ar gwe.
Deus beg ar gwe ne goue ’netra
Nemet an deliou sec’h na ra ;
Nemet an deliou sec’h na goue,
Da ober lec’h d’ar re neve ;
Nemet an deliou melen aour,
Da ober gwele d’an dud paour.
En em gonfortet, peorien geiz,
Gweleou pluñ ho po eun deiz ;
Choui ’po, elec’h gwele gwïal,
Gwele olifant er bed all.
Savet eo bet ar gentel-man
Da ouel Maria, goude koan ;
Savet eo bet gant daouzek den
En eur zansal war an dachen :
Tri glask pilhou, seiz had segal,
E vala flour a ra ’n daou all.
— Ha setu græt, setu græt, gwitibunan ;
Ha setu græt, setu græt ar c’han ! —
