Trede levr - XLIX

Eus Wikimammenn
Mont d’ar merdeerezh Mont d’ar c’hlask



NAVED KENTEL HA DAOU-UGENT.


Petra zo da ober pa zeu enn hor c’haloun ar c’hoant da gaout ar vuez a bado da viken. War ar madou a zo roet d’ar re a stourn kalounek er vuez-man.


1. — Jezuz-Krist. — Va map, pa zigas Doue d’e-hoc’h ar c’hoant da gaout ann euruzded a bado da viken, pa c’hoanta hoc’h ene terri liammou ar c’horf evit gwelet va sklerijenn-me, n’euz enn-hi tevalijen e-bed, neuze e tleit digeri ho kaloun ha digemeret ar c’hoant santel-ze gant eur gwir garantez.

Meulit a greiz ho kaloun ann Doue mad a zo ken trugarezuz enn ho kenver : meulit Doue a zeu d’ho kavout gant karantez evit ho kalounekaat ; meulit Doue holl-c’halloudek a ro nerz d’e-hoc’h ; meulit anezhan gant aoun na zeufac’h da goueza war ann douar dindan pouez ho samm.

Ne d-eo ket enn abek d’ho spered na d’ho nerz eo e teu kement-se d’e-hoc’h ; dont a ra dre c’hras Doue en deuz zellet a druez ouz-hoc’h, evit ma’z eot war gresk er mad hag er furnez, evit ma teuot da veza izeloc’h a galoun, evit m’en em lekeot e doare vad da stourm adarre hag evit ma poaniot da veza a-unan gan-en a greiz ho kaloun ha d’am servicha kalounek ha gant karantez.

2. — Va map, aliez e vez tan ruz-glaou, hep moged avad ne weler flamm-tan e-bed o sevel d’ann neac’h. Evel-se ez euz hiniennou hag a zo entanet ho c’haloun dre ar c’hoant da gaout traou ann env, hag ar re-ze evelato n’int ket kuit dioc’h pep temptasion ha dioc’h pep karantez evit traou ar bed.

Rak-se ne labouront ket evit gloar Doue hep-ken e kement tra a c’houlennont ker stard digant-han. Evel-se eo aliez ar c’hoant hoc’h euz evit traou ann env, ar c’hoant-ze a zo ker braz ha ker stard, war ho menoz. Rak n’euz tra vad na glann e-bed, pa vez great evit hor mad hon-unan.

3. — Goulennit digan-en ar pez a gav d’in a zo mad, ar pez a zigas gloar d’in ; na c’houlennit ket ar pez a garit nag ar pez a zo mad evid-hoc’h, rak mar d-oc’h den fur ha den a skiant, e tleit karet va gourc’hemennou dreist pep tra ha miret anezho kent eget ar pez hoc’h euz c’hoant da gaout, kent eget kement tra a heller da c’hoantaat. Me a oar petra eo ho c’hoant, me a glev aliez hoc’h huanadou. A-vreman e karfac’h kaout ar c’hloar hag ar gwir frankiz ho deuz bugale Doue ; tridal a rit o sonjal el leac’h m’ema ar re euruz da viken, o sonjal er Baradoz n’euz ebarz nemet levenez.

Allaz ! Ne d-eo ket deut c’hoaz ann amzer-ze. Eunn amzer all a vezo ive e-kreiz ar brezel, e-kreiz al labouriou hag ar poaniou. Karet a rafac’h kaout ar mad dreist pep mad ; n’oc’h ket evit he gaout a vreman, siouaz d’e-hoc’h ! Me eo a zo ar mad dreist pep mad ; gortozit ac’hanoun, eme ann Aotrou, ken na vezo deuet rouantelez Doue.

4. — Red e vezo d’e-hoc’h gouzanv c’hoaz meur a boan war ann douar. Frealzidigez ann env a vezo roet d’e-hoc’h a-wechou ; koulskoude ar frealzidigez-ze ne vezo ket founnuz a-walc’h evit n’ho pe ezomm a netra enn he goude. Kemerit nerz ha kaloun evit mac’h hellot ober ha gouzanv ar pez ne gar ket ann dud da ober ha da c’houzanv. Red eo d’e-hoc’h en em wiska euz ann den nevez. red eo e vec’h eunn den all.

Red eo d’e-hoc’h ober aliez ar pez ne garfec’h tamm, ha dilezel ar pez ho pe c’hoant da ober. D’ar re all e teuio pep tra da vad, hervez ho c’hoant ; hag e-touez ann traou ho pezo c’houi c’hoant anezho, netra e-bed ne zeuio d’e-hoc’h da vad. Selaouet e vezo ar pez a lavar ar re all ; euz ar pez a leverot-hu avad ne vezo great van e-bed. Roet e vezo d’ar re all ar pez a c’houlennint ; evid-hoc’h-hu avad, kaer ho pezo goulenn, n’ho pezo netra e-bed.

5. — Ar re all a vezo hano anezho e-touez ann dud ha meulet e vezint gant-ho ; ac’hanoc’h-hu avad ne vezo klevet hano e-bed. Fisians a vezo er re all evit ober ann dra-man-dra ; evid-hoc’h-hu avad den e-bed ne gredo ez oc’h mad da netra. Aliez a weach e viot nec’het gant kement-se ; evelato e vezo talvoudek-braz evid-hoc’h gouzanv ann traou-ze holl hep klemm. Er c’hiz-ze eo hag e meur a c’hiz all c’hoaz ez eo boaz ann Aotrou Doue da welet, hag he zervicherien vad a oar en em zilezel ho-unan hag en em drec’hi e pep tra

Nep tro e-bed n’ho pezo brasoc’h ezomm da vervel d’e-hoc’h hoc’h-unan, eget pa vezo red d’e-hoc’h gwelet ha gouzanv ar pez a zo a-enep ho c’hoant ; dreist-holl pa vez gourc’hemennet d’e-hoc’h ober traou ne zereont ket ouz-hoc’h ha traou ne dalvezont netra d’e-hoc’h, war ho menoz. Hag o veza ma’z oc’h, dre ho stad, dalc’het da zenti oc’h eur mestr ; o veza ne gredit ket derc’hel penn oc’h ann hini en deuz da welet war-n-hoc’h, dre’n abek-ze eo ez eo diez d’e-hoc’h ober dioc’h ma fell d’eunn all, heb ober netra a gemend a fellfe d’e-hoc’h ober.

6. — Sonjit, va map, er madou a zeuio war-lerc’h al labouriou-ze ; sonjit ne vezo ket hirr ho poaniou diwar-vreman ; sonjit e vezo braz-meurbed ho tigoll, ha neuze n’ho pezo leac’h e-bed da gaout poan ; enn enep, mad e vezo kement-se holl da harpa stard ac’hanoc’h evit gouzanv ho labouriou a ioul frank. Rak mar tilezit breman a galoun vad ho c’hoantegesiou, ho pezo enn env pep tra dioc’h ho c’hoant.

Hag evit gwir, eno e kavot kement tra a garit ha kement tra a oufac’h da c’hoantaat. Eno ho pezo ann holl vadou, ha n’ho pezo aoun e-bed d’ho c’holl. Eno ar pez a falvezo d’e-hoc’h da gaout, a vezo bepred ar pez a blijo d’in ; eno ne c’hoantaot netra a gemend a ve er-meaz ac’hanoun, na netra e-bed evid-hoc’h hoc’h-unan. Eno, den ne hello derc’hel penn ouz-hoc’h, den n’en em glemmo ac’hanoc’h. den ne hello sparla ac’hanoc’h na sevel a-enep d’e-hoc’h. Kement ho pezo c’hoant da gaout,a vezo holl dira-z-hoc’h war-eunn-dro ; kement a garit a vezo roet d’e-hoc’h, hag ho kaloun e devezo he gwalc’h euz ann traou-ze holl.

Eno me roio ar c’hloar d’ann neb en devezo gouzanvet dismegans ; me roio meuleudiou e-leiz d’ann hini en devezo skuillet daelou ; me a lakai da azeza da viken war eunn tron em rouantelez-me, ann nep a vezo en em lekeat el leac’h izela. Dastum frouez a raio ann hini en devezo sentet, hag en em laouenaat a raio ann hini en devezo great pinijen ; eno e vezo roet eur gurunen a c’hloar d’ann hini a zo bet izel he galoun enn eur suja d’he vistri.

7. — N’euz fors piou a gomz, n’euz fors piou a c’hourc’hemenn, plegit a-vreman a galoun vad dindan dourn kemend hini zo. Evesait mad, va map : mar teu eur re da c’houlenn pe da lavaret e karfe kaout eunn dra-bennag digan-e-hoc’h, n’euz fors piou int, pe hi ho deuz da welet war-n-hoc’h, pe hi a zo izeloc’h evid-hoc’h, pe hi a zo par d’e-hoc’h, arabad eo d’e-hoc’h sevel war hoc’h ellou ; kentoc’h e tleit poania da ober pep tra evit-ho euz a greiz ho kaloun.

Ra glasko he-man ann dra-man, ra glasko hen-nez ann dra-ze ; r’en em veulo darn enn dra-man, r’en em veulo darn enn dra-hont ; ra dennint war-n-ezho kant ha kant meuleudi ; evid-hoc’h-hu a vad, arabad eo d’e-hoc’h ea em laouenaat enn abek da netra e-bed euz ann traou-ze ; ne dleit en em laouenaat nemet oc’h en em zisprizout hoc’h-unan, oc’h ober penn-da-benn hag evit va gloar ar pez a blij d’in hep-ken.

Arabad eo e c’hoantafac’h ken tra nemet e ve Doue meulet bepred enn-hoc’h, ken dre ho puez, ken dre ho maro.


EVIT HOR C’HELENN.


Ne oufed ket her lavaret re aliez : ar c’henta gourc’hemenn hag ann diveza, ann hini a zo enn-han ar gourc’hemennou all, eo en em zilezel a-grenn hon-unan hag en em rei holl d’ar pez a blij da Zoue. Evel-se, petra-bennag ne d-eo ket eunn dra berz, ha ma’z eo zo-ken eunn dra gourc’hemennet gant ann Iliz, kaout c’hoant euz ann euruzded a bado da viken ha gouela e keit amzer ma’z emomp divroidi war ann douar, evelato e tleomp gouzanv hep klemm e-bed ha karet ar poaniou a zeu d’e-omp a berz Doue. Hag evit gwir, kement-se holl a zo mad evit hor silvidigez ; dre-ze ive, Doue a fell d’ezhan e vemp lekeat da baea ar boan dleet d’hor pec’hejou ; dre-ze ive Doue a ziskouez he drugarez hag he c’hloar.

Pec’herien ma’z omp, hor lod ivez a dleomp da gaout e poaniou ann hini en deuz dasprenet ac’hanomp. Diskibien da Jezuz-Krist, bez’ e tleomp kerzet war-lerc’h hor Mestr hag hor Skouer, enn eur zougen ar groaz : bez’ e tleomp, evel-d-han, eva ar vestl beteg ar berad diveza. Den n’en devezo ar gurunen, anez stourm a-raok. Euruz eo ann hini a c’houzanv ann temptasionou, rak goude m’en devezo gouzanvet, e teuio d’ezhan ar gurunen a vuez a vezo roet gant Doue d’ar re ho devezo karet anezhan. Gortozomp ma seveno Doue he c’her ha bevomp e peoc’h war ann douar. Ar pez ne bad a zo berr, hag ann hini en deuz fisians e Doue ne gav nep tra ziez. Ra zeuio ar menoz-ze da rei nerz d’e-omp pa zeuomp d’en em zigalounekaat. « Endra m’emomp o skei war gerrek ar vuez-man, eme sant Krizostom, dourn ann Aotrou Doue trugarezuz a daol d’e-omp euz ann neac’h fard ann heor a ro d’e-omp fisians d’en em zavetei. Ar re a oar en em zerc’hel stag out-hi, ar re-ze a vezo tennet nebeut a nebeut euz ar mor a boaniou ma’z int beuzet enn-han, hag a vezo savet beteg ann env. »