SÆLAOUIT, Christenien,
Ha paour ha pinvidic,
Dreist oll, c’hui mezieuryen,
Clêvit mad va c’hantic ;
Oud an oll e general,
Ouzoc’h-hu ispicial
E comzàn, ô mezieur,
Da zesqi deoc’h detesti
Dreist pep drouc ar Vezventi,
Sourcen a vil malheur.
Tra infam, tra udur,
Viç excumunuguet,
Disenor an natur,
Mezventi milliguet,
Ne deus hano na langach
A exprime da ravach ;
Caos oud da vil mallos,
Caos da vil c’holl, coll danvez,
Coll an enor, ar vuez,
Ha coll ar barados.
Allas ! ia, va breur ;
Oc’h heuill ar vezventi,
(E doui a helleur)
D’ar bas e zaï ho ty.
Ho tud cos o doa danvez,
Leve, commerç, tyeguez ;
C’hui souden reuseudic,
Oc’h oll danvez foranet,
A ranco clasq ho pouet
Evel ar mab prodic.
Evel ur bouill-moguet
A ya gant an avel,
Pe sonch un den cousqet
N’er gued qued da sevel ;
Gant ur mezyer dememes
E tismant e dieguez
Qasi en ur moment ;
Teuzi oll a ra ganta,
Pa istimeur nebeuta
E dy so goulloet.
D’am zi a zaou valheur
Ma ranquen choas unan,
Tan gual, pe ur mezyeur,
Me choasse qent an tan :
An tan gual en devoro,
Ha te, mezyeur, en debro,
Mein, ludu, fount va zy
Varlerc’h an tan a gaver ;
Var da lerc’h te trezenner,
A veac’h e choum al ly.
Daou zevez goud’an tan
En deus great va ruïn,
Ha me, siouas ! paour-glan,
Me gousco dichagrin.
Ur mezyer endra bado
A raï chagrin dìn ato :
Aneval diræsoun,
Lounca’raï va oll danvez,
Va goal-dreti didruez,
Ha ranna va c’haloun.
Pebes croas, va Doue,
Eo sord greg ur mezyeur !
Tud qeiz, e vugale,
C’hui so trist ho malheur !
Caer oc’h eus poanya, espern,
Suna’ra mel oc’h esquern,
Gant ho coad eo ruzyet
Ar guin a ev ar gourmant ;
Ho sustanç antierament
Zo gantâ devoret.
Nebeut eo coll danvez,
Preciussoc’h tenzor
A golleur c’hoas ive,
Me gomz eus an enor ;
Allas ! m’ar douc’h ur mezyeur,
Deus ac’hanoc’h pa gomzeur ;
Paour quès, great eo ho trô.
N’ouc’h nemet un divezet
Gant peb-unan dispriset,
Mez, fablen, c’hoars ar vrô.
Pevez direolamant
Etouez Christenien !
Heaul eus ar firmamant,
Cuzit ho sclêrigen ;
Ouzoc’h e comzàn, merc’hed,
Mez a meus o lavaret
Ur vaouez mezyeres,
Mezyeres ! ô vileni !
Piou a gredte’ve hini,
Ma n’er guelet bemdez ?
Guechal-gos hon tadou,
Tud experimantet,
Dioud ar pronosticou,
O deus e lavaret :
Bez’eus tri zra, emezo,
Da zisfiout anezo,
Techet bras da voal fin ;
Heaul a zavo re vintin,
Merc’h a voezo al latin,
Grec a garo ar guin.
Bezit den a sqiant,
Huel a galite ;
O ped pep seurt talant,
Peb seurt habilite ;
Bezit goas, bezit maouez,
Mar d’ouc’h mezyeur, mezyeures,
Adieu d’oc’h hano mad ;
Ho talanchou so collet,
Ho sclêrijen eclipset,
Duet oc’h oll eclat.
Ur mad all precius,
Ar yec’het, ar vuez,
Dre ho tebauch mezus
A berisso ive.
Penaos hersel o vezvi ?
Hirio leun bete crevi,
Ar rest eus ar sizun
Hep mui esqen da veva,
Distrounquet, beac’h treïna,
Rancout glaouri o yun.
A bed goal accidant,
A bed barrad clénvent,
Continuellamant
Dre ar guïn arruet ?
Darn a so beuzet mezo,
Darn en hent cavet maro,
Sclacet gant ar riou ;
Darn all o gouzouc torret,
Darn gant all lamou brêvet,
Massacret a daolyou.
Ne de quet heb resoun
E lavar ar Scritur,
E za da anaoun
Abars poent an natur
Calz a dud unicamant
Dre o meventi gourmant ;
Allas ! pa ve a zir
Pe a ziamant calet,
Ur c’horf evelse tretet
N’ouffe qet padout hir.
Goude tout coll danvez
A zo ur c’holl dister ;
An enor, ar vuez,
Zo traou a ver-amzer ;
Ar c’holl bras, ô va Doue,
Eo ar c’holl eus an ene,
Malheur ar malheuriou ;
Chetu gouscoude certen
An effet, hac an termen
Eus ar mezventiou.
Penaos biquen-james
En em saveteï ?
Dre natur eo memes
Pec’het marvel mezvi.
Pa vec’h divlam a hent all,
Defot ebet, na tech fall,
Quen viç nemet mezvi ;
Ar vezventi he-unan
O taolo e creis an tan
Da viquen da zevi.
Mæs ar viç-mâ fatal,
Ouc’hpen ma zeo pec’het,
Zo ur viç capital
Gant cant viç all heuliet ;
Impiete, goal langaich,
Laëronci, libertinaich,
N’eus netra qen indin,
N’eus torfet qen detestabl
Ne deo anezan capabl
Ur mezier dre ar guïn.
En andret e Zoue
Difeis, ha direspet,
A veac’h d’e Vajeste,
E rent dever ebet ;
Tatineur ar mysteriou,
Profanatour ar Sulyou
E goff eo e Zoue,
An davarn eo e Ilis,
Ar guïn eo e sacrifiç,
E beden cant sacre.
En andret e nessa
Leun a fallagriez,
O prena, o verza
E ra cant tromplerez.
Artisan eo affronter,
Den a bluen, faossounyer,
Servicher ho laëro,
Tad eo, tad cruel meurbet,
Pried, muntreur e bried,
Culator ho tebro.
Brassa drouc a ouffe
Beza great d’an nessa
Eo daouni e ene
Ous e scandaliza.
O, siouas ! da bep hini
Eo quiriec d’en em zaoni,
Ur mezyer malheürus !
D’e dud, d’e amezeyen,
Consortet, tavarneuryen,
D’an oll eo scandalus.
C’hoas ennâ e-unan,
En e oll sqianchou,
Un trezenneur foran
Ne deo nemet viçou :
Speret revolt, orgouillus,
Teaud fall, humor colerus,
Penn calet, heritic ;
Fallacr en e zezirou,
Bavart en e ziscoursou,
Corf ha speret lubric.
C’hoas ma ve esperanç
D’e velet o furat ;
Ma teuffe temperanç
Dezàn gant an oad :
Hoguen ar c’hountroul, siouas !
O cossât e teu goas ;
Evel un den tropic,
Dre ma c’halter da eva,
Nemet alteri ne ra
Mui-oc’h-mui ê itic.
Ne de quet na hellit
Amanti ho puez ;
Evit cheinch ne vanquit
Nemet a volontez ;
Evit parea ho clénvet
N’eus affer a guen remed
Nemet epquen unan ;
Trouc’hit d’an drouc e c’hrizien,
D’ar guin renoncit agren ;
Pare ouc’h quer buan.
Allas ! an disparti
A vezo sur poanyus ;
Sur e coust coumbati
Oud un tech vicius ;
Mæs mar deo rust ar goumbat,
Un dra ret eo, songit mat ;
Eus a zaou dra unan,
Ar Barados mar trec’hit,
Pe an ifern mar cedit,
Pe ar victor, pe an tan.
Alon, alon, va breur,
Courach d’en em recour,
Suppliit gant ferveur
An Autrou d’ho sicour,
Gant feis hac humilite
Pedit Mari Mam Doue ;
Daou dra, pidi, tec’het ;
Pidi fervant an Autrou,
Tehit diouc’h dangerou ;
Grit-en hac ouc’h salvet.
O va Doue ! poent eo,
Me renonç d’am malheur ;
M’er promet deoc’h hirio
Ne vezìn mui mezyeur.
Va soutenit, va Zalver,
Ma vezìn fidel d’am guer.
Elec’h va debauchou,
Me raï pinigen galet ;
Me soufro naon ha sec’het :
Sicour dìn, ô Autrou.
|
