Pajenn:Troude ha Milin - Benedisite.djvu/7

Eus Wikimammenn
Adlennet eo bet ar bajenn-mañ
918
VER

varaz d’ar C’hernevod reuzeudik : Va mabik keaz, it adarre da druillaoua, ha n’ho pezet morse c’hoant da dremen evit ar pez ne d-oc’h, ha livirit d’ann holl, dre va zeod, e vezo anavezet, abred pe zivezad, ho lealded pe ho fallagriez ; rak gwir e vezo atao :

Dioc’h a reot
E kavot.


VERS, prép. E-tro, war-dro (var-dro), war-zu, etreze, etrezek, etrezeg. De ces trois derniers, le premier s’employe devant les consonnes ; les deux autres devant les voyelles. Vann. Ar-dro, trema, treman̄. Vers moi, etresek enn-oun. Vers nous, etrezek enn-omp. Vers vous, etrezek enn-hoc’h. On dit aussi war-zu hag enn-hoc’h, vers vous, et la même locution s’applique aux autres pronoms personnels. En Vannes et en Tréguier, on employe de préférence : daved-oun, vers moi ; daved-han̄, vers lui, et de même pour les autres pronoms personnels. Ce langage, il faut le faire remarquer, a fait irruption en Basse-Bretagne, et il n’est pas rare de l’entendre aux environs de Brest. = Un homme qui venait vers lui, eur goaz o tont etrezek enn-han, etrezek hag hen. T. Vers la saint Jean, e-tro goel Iann. Vers la mer, etrezek ar mor. Vers les trois heures, e-tro teir heur ; da deir heur pe war-dro ; war-dro teir heur. Vers la mi-janvier, e-tro han̄ter genver. Vers Quimper, etreze Kemper ; war-zu Kemper. Trég. War-du Kemper ; entrezek Kemper.

VERSATILE, adj. Inconstant ; changeant ; voy. ces mots.

VERSE, s. f. Terme d’agriculture. Pour empêcher la — du blé, gant aoun na stokfe ar gwiniz. Voy. VERSER, v. n.

VERSE (A), adv. Puḻ (puill) ; a-skuḻ, (a-skuill). Il pleut à —, glao puḻ a ra ; glao a ra a-skuiḻ ; glao stank a ra ; glao a ra a c’hoari gaer ; glao a ra a skudellad. La pluie lui tombait à — sur le dos, barrajou glao a zeue war he gein.

VERSER, v. a. Transvaser ; skuḻa (skuilla), p. et ; diskarga, p. et ; dinaoui, p. dinaouet. G. Vann. Skuḻein (skuillein), dinehuein. Versez-moi à boire, diskargit d’in eur banne da eva ; dinaouit da eva d’in. Gr. Versez à plein verre, diskargit leiz va gwerenn ; pouezit stard war va gwerenn. = Verser des larmes ; voy. PLEURS, PLEURER. = V. n. chavirer ; banna, p. et; tumpa, p. et. Corn. La charrette versera, banna a raio ar c’harr. = PARLANT des blés que la pluie ou le vent abattent ; flea, p. fleet ; kouesa, p. et ; diskar, p. et ; steki, p. stoket. Trég. Flean̄, kouean̄. Vann. Koec’hein, koueein, diskarein. La pluie a fait — le-blé, diskaret eo bet, fleet eo bet ar gwiniz gant ar glao. Le froment verse parfois, ar gwiniz a stok aliez. De peur que l’orge ne verse, gant aoun na stokfe ann heiz.

VERSIFICATEUR, s. m. Poëte; voy. ce mot.

VERSIFIER, V. n. Voy. FAIRE DES VERS.

VERSOIR, s. m. Partie de la charrue ; gignalar, m.

VERT, adj. Qui est de couleur verte ; glaz, glas, pers. Du drap — , mezer glaz. Un tapis de gazon très -, eunn dachenn glaz-dour. Des feuilles vertes, deliou glaz. = Qui n’est pas mûr; glaz, glas. Des pommes vertes, avalou glaz. = Qui est encore en sève ; glaz, glas. Ce bois de chauffage est encore — , glaz eo ar c’heuneud-ze. Les prairies sont encore vertes, ar foenneier a go glaz c’hoaz. = Ce vin est encore — , re c’hlaz eo ar gwin-ze. = parlant des arbres ou arbustes à feuilles persistantes. Arbre — , gwezenn a choum atao he deliou out-hi ; gwegenn a zo atao glaz-kaer hep dizelia mare e-bed ; gwezenn a zo atao glaz hanv-goanv. Pays où il n’y a que des arbres verts, bro e peleac’h ne vez nepred ar gwez disto eus ho deliou glaz. = vigoureux ; voy. ce mot. Elle est encore verte pour son âge, mibin ha flamm eo ar c’hreg-ze. Goesb.

VERT, s. m. Herbes non encore en maturité. Du seigle coupé en — , segal da drouc’ha d’ar c’hezek. Couper le blé en — , trouc’ha ar gwiniz e glaz. T. Donner du — aux bestiaux, trouc’ha e glaz d’al loened ; rei boed glaz d’ar chatal. Enfouir une récolte en — , trei edou glas ; trei melchenn glas ; trei glazenn.