an eil war c’horre eben. An hini dindan douar eo ar zantelan, ar gwellan dalc’het hag ar braoan kempennet. War ar vein marbr a zo oc’h ober he leuren, e lenner ar ger-man : « Et Verbum caro factum est : Mab Doue a zo en em c’hrêt den. »
Mes n’eo ket red mont d’ar Galile, evit kaout treo da zigas sonj d’imp eus burzudou dispar Nazareth. Tôlennou a zo dre holl, a weler warneze ar Werc’hez Vari daoulinet er beden, ha diraki, en e zav, an êl Gabriel, eul lilien wenn gantan en e zorn. Eur gouel a rêr bep bla, en miz meurz, hag an Anjelus a zon ter gwech bemde en o enor.
Burzud Mab Doue en em c’hrêt den en korf ar Werc’hez Vari a ve digaset sonj anezan, alïesoc’h eget bemde, dre an Ave Maria ha dre an Anjelus.
I. — An Ave Maria eo ar gaeran peden en enor d’ar Werc’hez, evel m’eo ar Bater ar gaeran peden en enor da Zoue.
Al loden gentan eus an Ave Maria a zo enni komzou an èl Gabriel ha re santez Elisabeth. An eil loden n’eus enni nemet komzou an Iliz savet ganti en Ephes, er bla 431, pa oe kondaonet, Nestorius.
II. — An Anjelus a zo, evel pa lavarfen, eur ganaouen, tri goublad enni, gant an Ave Maria da ziskan ; ar pab Yan XXII eo en deus hen savet (1316-1334).
Er bla 1095, ar pab Urban II, pa deuas da Glermont da embann brezel ar Groaz, a alias ar gristenien da lavaret ter Ave Maria, ouz son ar c’hloc’h, bep noz, evit tennan bennoz ar Werc’hez war ar groazourien : setu penôs e teuas ar c’hiz da zon kloc’h an noz.
Er bla 1368, e teuas ar c’hiz da zon kloc’h an de. D’an de kentan a viz mae 1472, ar roue Louis XI a c’hourc’hemennas son ar c’hloc’h, da greiste, dre ar Frans a-bez, en enor d’ar Werc’hez ; setu penôs eo bet deut, a nebeudou, ar c’hiz dre ar bed kristen da zon ar c’hleier ter gwech bemde en enor da Vamm Doue.
Pa glevas, evit ar wech kentan, salud an èl Gabriel, e konsevas Mab Doue en he c’horf sakr, ha breman, bep gwech ma sav betek enni, eus an douar, ar memes komzou, he c’halon a drid gant levenez o sonjal en heur vurzudus ma teuas da vezan merc’h muian-karet Doue an Tad, pried ar Spered-Santel ha mamm Salver ar bed.
