Mont d’an endalc’had

Kalon Frailhet

Eus Wikimammenn
Moulerez ar Gwaziou, 1912  (p. 101-106)



Kalon Frailhet
————
war don : Ar seiz skiant naturel.


Tud yaouank a Vreiz-Izel, didosteit da glevet,
Da glevet kanan eur zon a zo neve-zavet
War vuhe eur pôtr yaouank ganet en Breiz-Izel,
Mantret gant keun ha glac’har d’eur vestrezig fidel.

’Touez ankeniou ar bed-man, n’eus hini ken c’houero
Hag an disparti poanius krouet gant ar maro ;
Krisât eo d’eun den yaouank gwelet e garante,
Eiz devez kent an eured, diskennet en he be…

Koulskoude, tudou yaouank, setu ma flaneden,
Mougan tan ma yaouankiz gant daerou a anken ;
’Vit kavet nerz da vevan ez eo red din sonjal
Em flijadur dremenet, em deveziou gwechall.

Evel kalz a dud yaouank, e stagis ma c’halon
Ouz eur vleuennig dispar, eur plac’hig a feson ;
Siouaz ! a-boan tanveet, ma joa a zo kollet ;
Nijet ez eo en avel ma hunvreou karet.

Kentan e tegoueas d’in gwelet ma ferlezenn
’Oa en pardon Hanter-est, ’barz ar gêr a Rostrenn ;
P’he gwelis ken fur, ken koant, ’barz ar prosesion,
Gant levenez ’barz ma c’hreiz e tridas ma c’halon.

Skanv evel eun durzunel, mistr evel eun heiez,
He stumm a oa dereat, stumm eur wir Vreizadez ;
He zal gwen, he zellou don, he bleo melen frizet…
Ma c’halonig, hep distro, d’ezi a oe gwestlet.


Birvi a ren gant an hast d’ober anaoudegez
Gant rouanez ma c’halon ha ma c’hentan mestrez ;
C’hoant am oa da rei lod d’ei ’barz ma sonjezonou ;
Ha me ’vont d’he zaludi, goude ar gousperou :

— « De-mad d’ac’h, plac’hig yaouank, turzunel ar goantan,
’Deus grêt d'am c’halon tridal evit ar wech kentan,
Me garfe kavet ar joa da c’houzout hoc’h hano,
Rak hoc’h envor ’barz ma c’hreiz da viken a vleunio ! »

— « Respont a rin, den yaouank, evuruz ha seder,
D’ar pez a c’houllet ganin ’n eur feson ken tener ;
Annaïg eo ma hano, eun hano anavet ;
Laret d’in, m’ho ped, perak e karec’h hen kleved ? »

— « Annaïg, hen goud a ret, perak chom souezet ?
Ar gwel ac’hanoc’h hirie en eus ma goneet ;
Annaîg, en han’ Doue, daoust hag en ho kalon
Nan hallfec’h miret, d’ho tro, eul lec’hig evidon ? »

— « Ma c’halon-me, den yaouank, a zo frank he goulou ;
Den ebed, betek breman, ’n eus skoet ma zellou ;
Abaoue pell-zo, koulskoude, e klaskan an doare
Da gavet eur mignon sur ha din a garante. »

— « Annaïg, hon c’halonou ’zo grêt ’vit ’n em gompren ;
Me ive ho klask pell-zo, evel eur berlezen,
Rak furnez ha karante, kalon leal ha frank,
A zo hirie gwall-dano etouez an dud yaouank. »

— « Ar c’homjou-ze, mignon ker, zo pouellus ha gwirion,
A levenez, a zudi e kargont ma c’halon ;
Kenavo ar blijadur d’ho kwelet hepdale,
Da bardon ar Rozera, ’barz en Plougerneve ! »


Me a distroas d’ar gêr, seder hag evurus,
Da gontan ma joaüsted d’am zud karantezus ;
Holl asambles, a galon, e c’houljomp gant Doue
Digas eur rozen ken kaer d’am liorz hebdale.

’Touez envoriou an dousan, hunvreou alaouret,
E c’hortozen an amzer ma tleen he gwelet ;
Skanv e kaven al labour, dudius ar vuhe,
Beuet bemdez ha bemnoz ’n eur mor a garante.

Degoueet eo, evelkent, an devez binniget,
Degoueet eo an termen ganin ken gortozet ;
’Trezek bourk Plougerneve, ’dreuz ar brugou melen,
Me a gerze, an de-ze, gant eur spered laouen.

Feal d’ar ger roet d’in, ma mestrezig karet
A oa deut ive d’ar gouel, evel m’he doa laret ;
Bale ’rejomp asambles, betek fin ar pardon ;
Eno ec’h anavis reiz tensoriou he c’halon.

Stardan a rê mui-ouz-mui chaden hon c’harante ;
Toui ’rejomp ’n em garet betek fin hon buhe ;
Ma vije kontant he zud, prestik an dimezi ;
Mont a ris d’he c’has d’ar gêr ’vit klevet o ali.

Pep tra a gerze dispar, herve hon mennoziou,
Bleun a ziwane dre-oll war hon gwenojennou ;
He c’herent a asantas da c’hoant hon c’harante,
O welet n’hallemp bevan an eil heb egile.

Digoumoul hon c’halonou, evel hon c’harante.
Setu grêt an dimezi pemzek devez goude ;
An holl a gemere lod en hon evurusted,
Ni a c’hortoze gant prez siel aour an eured.


Siouaz, plijadur ar bed ’zo finvus ha marvel,
Ha Doue a roas d’in, prest goude, ar gentel ;
Rak ’benn eun toullad deiou, e teuas d’in kelo
’Oa ma mestrez ’n he gwele, skoet ’vit ar maro.

Neventi kri ha digar, o spontusât kelo !…
Ma Doue, perak eta, perak n’on ket maro ?…
Ma c’halon daou-hanteret, gouliet ma ine,
Ec’h is kerkent d’he gwelet, ’vit gout ar wirione.

Allaz ! n’eo ket eun hunvre, mes gwirione poanius ;
Ma mestrez zo dirazon en eun doare mantrus,
Eur gwall-glenved, en tri de, en eus he diskaret,
’Vel eur vleuennig tener gant ar reo dizec’het.

Hinjet gant an esperans, ar boan hag an anken,
Epad tri de ha ter noz e chomis ’n he c’hichen ;
Siouaz, netra ne harzas labour kri ar maro…
’Oamp ket choazet gant Doue ’vit bezan priejo…

War askel yen an Ankou ma dous a zo tec’het ;
Chomet ez on ma-unan, gant eur galon frailhet ;
Ma mouez skuiz a rank tevel, mouget gant ma daerou ;
O Doue, grêt ma ’z in prim d’he gwelet d’an nenvou !