Mont d’an endalc’had

Iann Fineu

Eus Wikimammenn





10. — IANN FINEU

En tér huellan kér e zou ér vro, e laré hun tud koh, a viskoah e zou Guénedaul Pélan, er Gili Malgeneg ha Kénépéon Laoulan. A houdé é ma lakeit en doar lann de tallout en doar labour, é ma chanjet pen d’en treu.

Er huellan mechér e zou eué, deustou dehi bout en disprizetan hag en dizinouretan, é hani ur laer tré ma vé lausket d’er gobér.

Iann Fineu, é chom nezé tostik tra de Goeh-er-Legan, e oé er iouankan a seih mab, diméet rah nameit on ha plaset él meitourion é tachenneu vad tro-ha-dro.

É vam, intanvéz a houdé pelzo, laré dehon liés : Arsa, Iann, me mab peur, chetu hui oédet mat, tregont vlé tuchant, mal e vou d’oh chonjal diméein ha seùel tiegèh èl ou predér. En dé d’ein de dremén e zou tost, ha hui hum gavou diskonfort hous unan. »

« Mé, me mam, e reskond Iann, me vou mé laér. — Laér ho ! diaul bras ! e hras en hani goh séahet. Pas elkent ! Biskoah é ligné, é famill Fineu e hes bet hoah ur laér, ha hui vehé er hetan de gousi, de zispriz, de zizinourein en hanù sé ken onest en des paset d’oh hou tud koh : Doué d’ou fardonou. »

Er boufam e ouilé…

Gout erhoalh e hramb penaus perh er ré goh ar er ré iouank, hiniù en dé, e zou distér, hag er rémen ken dirézon ; eùé, chetu respont er pautr Iann : Ne vein ket laér sur, emé ean ? Geou me mam, droug ha mad genoh. A mem bredér, me hra fout. » Chetu oeit enta lann devout laér. Ni huélou devéhatoh penaus en des troeit é vuhédegeh.

Deu lavar e zou hag e lar:

Onestiz en des é bris.

Hag en al :

Treu deit a goal hent,
E ia fonapl ou hent.

Gout erhoalh e hramb eùé penaus ne vé ket laér un dén a hantér ; nen des chet a vrih-laér :

En hanni a laér un u,
E laér ur jau pe gav en tu.

Un dén e zou laér tré pé nitra, ha chetu perak en dud-sé a zou deit fal é kement bro a zou, ha guel arzé. En dé arlerh, aben é ma komanset Iann get é labour. Ur bosér ag er Gémené, deit de glah ur lé d’ur gér étal ton, en des lausket é gar ar en hent bras, rak en hent bihan e zou fal. El mé oé fal en hent bihan, er bosér e ias a droed. É tonet éndro, é lé ar é ziskoé, en ur bas en ur vanaleg ean huél ur votez koed neùé flam é lein er park. Arriù d’en dias, ean gav un al. « Sél, emé ean, diù baréz ! » Hag en ur zisam é lé, ean de glah en hani en doé guélet é lein er park, rak a mat int d’ein », e laré ean hoah doh é ansé.

Iann, hag en doé stennet er peinch-sé dehon, ne horté meit kement-sé eit skrapein er lé.

Arriù éndro get é votez koed, er bosér ne huél mui seblant erbet ag er lé. Goudé bout er hlasket hir amzér, nitra hoah. « Afé ! emé ean, kollet-é. Ret e vou d’ein monet de glah un al é zou chomet ar me lerh. »

Iann, hag e oé arriù éndro, é lar dré er chonj : « Er hetan em es bet, en eil em bou hoah. »

Chetu er bosér é tonet get en eil lé. Doh er guélet, Iann ér vanaleg e hra : « Bèèè… mèèè… bèèè… mèèè… »

« Kiens é ma me lé ketan émesk er bonal ha n’er haven ket. » Ha ean, en ur zisam en eil lé él er huéh érauk de glah en hani kollet.

Iann ne horté meit kement-sé eit skrapein en eil lé él er hetan, hag er bosér chuéh é troiellat émesk er bonal hemb kavet nitra, e zou diskonfortet é huélet é ma laéret rah é léieu.

Ne larein ket d’oh rah troieu Iann goudé er huéh-sé. Un dé, ér marhad ér Gémené — ne oé ket hoah digoret er jiboés — ean huerhas, é léh klujeri, ur sahad kegined d’ur marhadour amonen a Bloerdut : « Dihoallet, emé ean, mé huélou er jandarmed, meit klujéri vad ind. »

« Ia, ia ! » emé er marhadour, en eur zastornat barh er sah. Un dé aral, én ur foér, en doé laéret ur vuoh doh toul dor er Groéz-ru.

Un dé aral hoah é oé oeit de laérein deved de Vanné Guégan. Ur maoutik kornek, chomet hemb bout serret, en hum froté en dianvéz ag en nor : « Chetu unan d’ein ataù », e lar ean. Hoah en dehé bet réral, meit en nor e oé sparlet mat hag er mestr en doé kleùet. Ret e oé bet de lann garhein, achap get e vaoutik. Deu béh a uigent réal en doé ean guerhet ér Gémené en dé arlerh.

Ne gontein ket d’oh en ur huéh rah troieu Iann nag é laeronsieu, ré hir e vehé ; mes ur fin e zou berpet. Er maré arlerh, berpet ér Gémené, ean laér ur jau doh ur voéz a gosté er leinieu-zé. Honen en des gouiet kentéh ha get er jandarmed é ma tapet Iann en ur vonet a gér.

« Hola ! emé hi, er jau men e zou d’ein mé. — D’oh hui, e reskond Iann, a houdé pegours ta ? — Ama, e hra hi én ur skrapein er stag ag é zorn, mar dé er jau men doh, laret a béh lagad é ma borgn. — Er jau men borgn ? ag en hani deheu, e lar Iann get reihted. »

« Hag en hani deheu ? e hra er voéz joéius ? — Pas, pas, emé Iann, é huélet e oé manket, ag en hani klei. »

« Nen dé nag a glei nag a zéheu », e lar er boufam en ur ziskoein é zeuiagad.

É huélet kement-sé é ma ranjennet er pautr Iann get me iondred korden ha kaset d’er prizon. Dohta d’é laeronsieu nivérus é ma abarh a houdéveh. Ne vehé ket bet guel dehon seinteín doh he vam ?