Mont d’an endalc’had

Furnez Breiz/Almanac’h al labourérien

Eus Wikimammenn
Alphonse Lemerre, éditeur, Hep meneg  (p. 260-272)



Almanac’h al labourérien

I

miz gwenvar

Avel ar c’hreisteiz
A zigaz glaô é leiz.

Kanévéden eûz ann nôz,
Glaô hag avel hanter-nôz.

Réo gwenn ar c’hresk,
Amzer gaer a fresk ;
Réo gwenn en diskarr,
Amzer gléb héb mar.

Gwell éo gwélet ki oc’h kounar
Évit héol tôm é miz gwenvar.

II

miz c’houévrer

Miz c’houévrer a c’houez, a c’houez,
Hag a laz ar voualc’h var hé neiz.


Gand dillad tomm ha bévans mâd
Pép miz goan a zô déréat.

Da ouel Mathiaz
É choas ar big hé flas.

III

miz meurs

Er miz Meurs glaô hag avel foll
A rai lakad évez d’ann holl.

Meurz gand hé vorzolou a lazô
Ann ohen ’barz kornig ar c’hraô.

Da sûl-Bleûniou, kont ar viou ;
Da sûl-Bask, terri hô fennou ;
Da sûl-ar-C’hasimodo frika ar c’hôz podou.


IV

miz ebrel

Blavez gliz
Blavez gwiniz

Pask pé Kasimodo
En Ebrel, sur, a vézô.

Pask gléb ha môr-larjez kaillarek
A lak enn arc’h da vézâ barrek.


Sant Jorc’hdik diwar hé dorchen
A lak ar vuoc’h da vreskenn.

Pa vé gloô da c’hoel Mark
A goez ar c’hinez er park.

V

miz maé.

Da viz Maé,
Lamm ar ségal dreist ar c’haé.

Glaô bemdé,
Nébeût péb eil-dé.

Pa ganô kaer ar gougou
Va buoc’hik kéz a vévô ;
Ha pa ganô ann durzunel,
M’em bô léz é-leiz va skudel ;
Évid da raned da gano,
Va buoc’hik paour a varvô.

Ann déliou zigor enn derô
Kent évid dighéri er faô.

VI

miz even.

Eur park a zô gwall fall
Mar da viz Even né dall.

Gwalc’h da gorf en divez ann dé,
Bez laouen ha na zèbr kéd ré.


VII

miz gouéré.

Da c’hoel Maria Karméz
Gwelloc’h gaour évid eur vioc’h léz.

Pa véz glaô da c’hoel Madalen,
A vrein ar c’hraon hag ar c’hesten.


Da viz Gouérô
Laker falz war ann érô.

Da gann Gouérô
Eost é peb brô.

Da gann Gouéré, gand hé c’hoastell gwenn,
Ma né véked haff ann éost, é vô panen.

Da zantez Anna néb ia,
Anna n’ankoua.

VIII

miz eost[1].

Pa vé glaô da c’hoel Eost,
Kolled é ar c’hraon kalvé.

Néb a ia da Zantez-Elen
Né a goll kéd hé foen.


IX

miz gwenn-golo[2].

Er miz Gwenn-Golô
En abardé ’ma ann dorno.

Da c’hoel Mahô
Ar frouez holl a zô haô.

Kouls er baradoz hag en douar
Sant Kadô n’en deûz kéd hé bar.

Da c’hoel Mikel, da c’houlou dé,
Ar Tri -Roué vé er c’hreiz dé.

E Foar-ann-Drogherez,
Eunn heubeûl évid eur gwennek.

X

miz héré[3].

E miz Héro,
Teiled mâd hag hô pézô.

Héré, Dû, Ha Ker-Zû
É c’halveur ar miziou dû.

Péd hanvou kaer en deûz roed
Da penn ar bloaz ar Vrétoned

Dibenn-Eost, Dian-Eost,
Raz-arc’h, Misiou-Dû, Rag-Eost,
Diskar-amzer, ha Dilôst-Han,
Skûb-déliou, ha Han-Goan.


XI

miz du[4].

Eet Miz-Héré en hé hent,
Antrônôz, ma goel ann Holl-Zent.

Kala-goan, kaled greûn,
Déliou kouet, lennou leûn.

Mâd éo hada ann douar
War an diskar eûz al loar.

Ségalik Sant-Andrez,
Deût Nédélek pa deui er mez.

Hag o néza é-ma oc’h-hu c’hoaz ?
Goel Sant-Andrez a zô warc’hoaz.

XII

miz ker-zu[5].

Han-goan bêtek Nédelek

Diwar neûzé vé goan kaled
Kén né vezo bleûn en halek.

Earc’h kent Nédelek,
Teil er ségalek.


Eur ghéliénen da Nédelek,
A zô koulz hag eur c’hévelek.

Pa vé loar venn da Nédelek,
É vé lin mâd é peb havrek.

Miz-ker-zû, berr deiz, hir noz ;
Gwénen a dav, broenn war roz.


————
  1. Mois de la Moisson
  2. Mois de la Paille-Blanche.
  3. Ce nom est inexpliqué.
  4. Mois noir
  5. Mois très noir