Eil levr - Chap. XIX.
Victor Guilmer, 1836 (p. 185-190)
Da Vari eo e conven particulieramant an desteni-ma eus ar Speret-Santel : Oll[1] gloar merc’h Sion a so en he interior.
Ar pez a ouzomp eus he actionou exterior, nen deo netra e comparison eus ar pez a bassee en e c’halon.
En em represantit ar vam-se, guerc’hes, en he zy a Nazareth.
Antreit a speret betec he interior, ha grit a guement-se ho studi.
Mæs piou a alfe compren he affectionou, he zantimanchou, he dezirou ?
Piou a alfe lavaret ar pez a bassee er galon-se eus ar santella crouadures ?
C’hui ebqen, ô va Doue ! a occupe oll buissançou he ene.
C’hui ebqen a yoa ar pen-caus hac ar fin eus he oll actionou.
C’hui a yoa continuelamant presant d’he speret.
Ho quëlet a rea en oll draou crouet. Netra ne alle he distrei diouzoc’h, abalamour ma zoac’h tout evithi e pep tra.
He jujamanchou a yoa reglet var ar maximou eus ho furnes eternel, he œuvrou reglet dre ho speret ; he c’honversationou о devoa evit sujet ho carantes.
Pell dioc’h pep commerç gant ar bed, Mari en em occupe a Zoue, eus a labourou he zy, gant an oll liberte eus a un ene diangach dioc’h pep interest ha pep santimant humen.
Petra benac ma zoa, dre eur c’hraç particulier, mæstres eus a oll mouvamanchou he c’halon, gouscoude e qemere ar precautionou ar re vrassa evit serri anezan dious pep tra nermet dious Doue : en em rebeich e divige great un affection, un intention, un dezir pehini n’en divige qet he savet mui-oc’h-mui varzu Doue ha pehini ne vige qet en em rapportet da Zoue ha d’e c’hloar.
Dre ar squër-se e veler petra eo ar vues interior.
Consista a ra о veilla varnomp hon-unan, var hor c’halon, evit ma vezo he oll affectionou evit Doue ; var hor speret, evit ma servicho peb tra da zevel e songezonou varzu Doue.
Ar vigilanç-se a so evel eul lagat bepret digor, pehini a zisting petra a zeu dioc’h an natur, evit er mortifia ; dioc’h ar c’hraç, evit en heulia.
Dre an êves-se varnomp hon-unan e c’hobtener ar c’hraç hac an ners da ober atao hon oll actionou en un hevelep fêçon na zeuer qet da beuilla dezirou an natur.
Eb ar vigilanç-se, e rêr cals a fautou, a collou bras ; mæs ganthi, eb ober netra a extraordinal en apparanç, e rêr cals a draou santel pere hor rent tud vertuzus.
Pet hermit ha pet guerc’hes santel a so erruet er c’henta renq eus ar re eürus, dre ar merit ebqen eus a eur vues interior ?
Ne danvaot jamæs ar peoc’h-se nac[2] ar joa pehini a zeu digant ar Speret-Santel, nemet beza e veac’h un den interior.
An den interior a voar en em bossedi : evel ma veill varnezan e-unan evit en em ziouall ous ar passionou-se pere a chaden an ene hac e rent esclavoures d’an drouc-speret, e conserv peoc’h ar galon, betec en traou capabl da squiza eur batiantet ordinal.
Mæs an den dissipet, er c’hontrol, en em dourmant, en em empress, en em dro e mill fêçon evit traou neant, inutil, indign eus e enclasq ; ha dre-se, e coll e repos hac e dranqilite.
An den interior ne anaves qen furnes nemet an hini a so erves Doue, furnes pehini, о tizolei dezan an neant eus a draou an douar, a zav e zongesonou betec ar gontemplation eus an traou celestiel.
An den dissipet ne gonsult nemet prudanç ar c’hic ; qement a apparis pellaat diouthi a zo, en e zantimant, follentes ha defaut a finessa.
Ar c’henta a so bepret var êvez gant aon da veza tromplet gant e zaoulagad bac e sqianchou-all ; an eil, ne heuill nemet e santimanchou e-unan, e sqianchou naturel, da bere e rapport qement a ra.
Laqit ho plijadur da sonjal e Doue, da glasq Doue e qement a reot, da rapporti peb tra da c’hloar Doue, hac ho pezo ennoc’h oc’h-unan rouanteles Doue.
Beza e viot neuze ar[3] guir gristen-se a behini e parlant Jesus en aviel, pehini ador Doue a speret hac e guiriones.
Perac an darn vuya eus an dud a so atao en droublien, atao er c’hlemou ? Abalamour ma cunduont eur vues oll dissipet. N’en em occupont nemet eus an douar.
Meur a bersonach memes pere a seblant beza atao gant Doue, erves m’ho gueler o veva, n’en dint qet gouscoude ar pes ma seblantont beza.
Ho c’halon a so partaget dre un infinite a attachou inutil, ho speret a so occupet eus a un nombr bras a sonjezonou væn.
Doue ebqen a so an objet eus a sonjezonou un den interior. Doue ebqen a so an objet eus e attantion hac eus e galon. Ar rest ne ra impression ebet varnezan.
Ret eo regli an dianveas dre an diabars eus ar galon. Mæs an darn vuya a ra ar c’hontrol.
Er re-ma, an dianveas eus an den a regl hac a hent fall e interior.
Gouezit eta occupi ho speret eus oc’h interior, ha n’en em occupit eus an traou exterior nemet e qement a m’er goulenno Doue diganeoc’h.
Pa rencot memes, dre ho stad, en em occupi a draou exterior, heuillit ar c’hraç pehini ho qelen da examina affectionou ho calon hac intantionou ho speret.
Na gredit qet na gonvenfe ar vuez interior nemet da certen tud ha da certen amser. Ar vuez-se a ell mont assambles gant an deveriou a bep stad, gant ar sourciou ar re vrassa.
Ar vues interior a eller da gundui er malheur qen couls hac er bonheur, er c’hlenvet qer couls hac er yec’het, er mouvamant qer couls hac er repos, en amser ma vezer troublet hac eprouvet, qer couls hac en amser a galm hac a beoc’h.
N’en deus rencontr ebet er vues e pehini ne alfemp qet antreal ennomp hon-unan evit examina petra a basse ennomp. Mæs, dreist peb tra, en em roit d’an exerciçou eus ar vues interior, mar ho calv Doue dezo.
An exerciçou-se a so cals anezo, ar veditation eus ar guirioneziou eternel, ar gommunion freqant, ar breuriezou, ar rosæra.
Mar negligit ar voyennou-se a berfection, en em zissipot, hac en em glascot mui oc’h-unan eguet na glascot Doue.