Buhez ar Sent/1894/Dominik

Eus Wikimammenn



ar pevare devez a viz eost


SANT DOMINIK
————


Dominik a ioa ginidik euz ar Spagn, hag a oue, ken dreizhan he-unan, ken dre ann Urs nevez en deuz savet, eur sklerijenn gaer evit ann Iliz hag eunn difennour gallouduz evit ar feiz hag ar relijion. Enn he genta bugaleach oa dija eur zantik, ha betek he bevarzek vloaz e oue skoliet gant eunn eontr belek en devoa.

Neuze e oue kaset da achui he studi da skolach Palensia, hag eno e teuaz heb dale da veza habil var ann holl skianchou, ha dreist peb tra var ar skianchou sakr. Mes, dre ma kreske he zeskadurez, he zantelez a greske ive. Ato e veze var evez evit en em ziouall diouz ar pec’hed, ha ne ehane da gastiza he gorf dre bep seurt pinijennou. Iun a rea aliez, ha bemnoz e kouske var zolier he gambr.

Bez’en doa ive eur garantez heb he far evit ar beorien. Eunn droiad, eunn intanvez geazadeuaz da c’houlenn eunn dra bennag diganthan da zikour paea ransoun he mab, a ioa kouezet etre daouarn ann Turked.

Dominik a respountaz d’ezhi raktal : « — N’em euz nag aour, nag arc’hant ; mes labourat a c’houzounn, ha mar kirit me ielo e kaptivite e plas ho mab. » Ann intanvez a gavaz ann dra-ze re ; anez avad, ar Zant a vije bet eat dioc’htu, ha laouen zoken.

Pa oue echu he studi ganthan, Dominik a resevaz ann Ursiou sakr, hag a benn eunn tachad goude e teuaz da ober eur bale e Frans asambles gant eskop Osma. Hogen, eunn druez oa guelet e pe stad edo d’ann ampoent ar relijion er c’hresteiz euz ar Frans. Bandennadou heretiked a rede ar vro, armou gantho, enn eur ober skrab e peb leac’h hag enn eur laza ar veleien. Lod euz ar re-ma a ziskroc’hennent e beo, ha var lod all e skoent ken na laoskent ho huanad diveza. Enn ilizou e vruzunent ar c’haliriou hag ann arc’hantiri sakr, hag euz ann ornamanchou da offerenna e reant dillad evit ar merc’hed. Betek pevar, pemp, hag eiz mil den zoken, e vezent avechou epeb bandenn.

Ar Zant, o veza bet test he-unan euz ar freuz a rea ann heretiked-se, a c’houlennaz kounje digant ar pab da vont da brezeg enn ho zouez, hag ar pab a roaz kounje d’ezhan. Goulskoude n’oa ket brao tostaat ouz tud ken aheurtet ha ker fallakr ; mes Dominik a ioa leun a fizians e Providans Doue ha prest da vervel evit savetei eunn ene hebken. Mont a eure eta d’ho c’haout, diarc’henn hag heb ken armou nemed he zousder hag he basianted.

Klask a reaz ann dro, da genta, da gaozeal gant ar chefou, ha diskouez a eure d’ezho ker sklear ar virionez euz ar relijion gatholik ma lakeaz raktal darn anezho da zilezel ho fals kredennou. Goudeze e kendalc’haz, epad seiz vloaz dioc’htu, da rei misionou er c’heariou ha var ar meaz, ha dre nerz he gomzou hag he viraklou en devoue ann eur da zigas d’ar gear ouspenn kant mil danvad dianket.

Goulskoude ar pez a zervichaz d’ezhan ar muia da denna kement all a eneou divar hent ann ifern a oue ar Rozera. Ar Verc’hez he-unan eo hen aliaz da zeski ar bedenn-ma d’ar bobl : « — Varlerc’h salud ann eal, emezhi, eo deuet ann hini a dlie prena ar bed, ha dre ar zalud-se eo e tle ive ar bec’herien distrei ouz Doue. Boazit eta ar bobl da lavaret kant hanter-kant Ave Maria em henor, gant eur Bater e penn peb dijenez, ha kerkent e velot ho labouriou abostolik o tougen eur frouez burzuduz. »

Dominik a zentaz : e kement leac’h ma’z ea, ne brezege mui, kouls lavaret, nemed var ar Rozera, ha divar neuze e c’hellaz kounta a villerou ann heretiked a guitea ho c’hredennou faoz.

Ar zant-ma a zavaz ive eunn Urs nevez a venac’h, hag a zo anavezet dindan ann hano a Urs sant Dominik.

Eunn devez m’edo o pedi enn eunn iliz a Rom, e velaz hor Zalver enn he c’hloar, tri gleze ganthan enn he zorn ha prest da dreuzi gantho kement den a ioa var ann douar. Mes ar Verc’hez en em strinkaz d’he dreid enn eur c’houlenn pardoun ha trugarez, ha goudeze e tiskouezaz d’ezhan daou euz he zervicherien, enn eur lavaret : « — Ann daou-ma, dre ho frezegennou, a lakaio ar bec’herien da jench buez. » Ker buhan hor Zalver a lezaz da goueza ann tri gleze a ioa ganthan enn he zorn.

Hogen, ann daou zervicher ma komze Mari anezho oa sant Dominik he-unan ha sant Fransez a Asiz.

Sant Dominik a glanvaz e Bologn er bloaz 1221, hag eno e varvaz leun a veritou d’ar 6 a viz eost, oajet heb-ken a eur bloaz hag hanter-kant.

SONJIT ERVAD

Abaoue sant Dominik, n’e ket hebken a villerou, mes a vilionou eo e c’heller kounta ann dud a zo bet dleourien euz ho zilvidigez d’ar rozera pe d’ar chapeled. Dalc’hit mad eta d’ann devosion-ze. Eunn dra gaer eo zur gouzout lenn ha kaout eul levr da heul ann offisou, mes arabad eo d’hoc’h evit kement-se ober fae var ar rozera pe ar chapeled. Goaz a ze d’ar re o deuz mez o tispaka ho japeled ! Ar Verc’hez d’he zro e devezo mez oc’h anaout anezho evit he bugale, ha ma n’int ket anavezet gant ar Verc’hez evit he bugale, penaoz e c’hellint-hi mont d’ar baradoz ? En em lakit e breuriez ar rozera ma n’emaoc’h ket c’hoaz ennhi, pe, mar oc’h euz aoun na gemerfac’h eur garg re bounner oc’h en em lakaat er vreuriez-se, livirit da vihana ho chapeled eur vech enn amzer, evel : da zul ha da c’houel da c’hortoz ann offerenn pe ar gousperou da viska, pe, dioc’h ann abardaez, goude ann offisou.