Mont d’an endalc’had

Barzhaz Breizh/1846/Drouk-kinnig Neumenoiou

Eus Wikimammenn

Oberennoù damheñvel pe handelvoù all zo ivez, gwelout Drouk-kinnig Neumenoiou.



XIII


DROUK-KINNIG NEUMENOIOU.


(Ies Kerne.)


I.


Ann aour ieoten a zo falc’het ;
Brumenni raktal en deuz gret.
— Argad ! —

— Brumenni ra, a lavare
Ann ozac’h-meur, euz lein Are ;

Brumenni, teir zun zo, tenval
Ken tenval, war zuiou bro-C’hall,

Ken n’hallann gwelet e nep kiz
Ma mab o tonet war he giz.

Marc’hadour mad, o vale bro,
Klevaz-te roud ma mab Karo ?

— Boud awalc’h, tad koz ann Are ;
Daoust penoz eo, ha pe zoare ?

— Den a skiant, den a galon ;
Eet gand ar c’hirri da Roazon ;

Eet da Roazon gand ar c’hirri,
Tennerien out-ho tri-ha-tri ;

Drouk-kinnig [1] Breiz gant-ho, heb zi ;
Hag hen rannet ’tre peb hini.


— Mar ’d eo ho map ar c’hinniger,
He c’hortoz a reot enn-aner :

Pa eet da boeza ann arc’hant,
Fallout a eure tri war gant ;

Ken a lavaraz ar merer ;
— Da benn, gwaz, a rai ann arfer. —

Ha peg enn he glenv en deuz gret,
Ha penn ho map en deuz troc’het.

Hag enn he vleo en deuz kroget,
Hag er skudel neuz hen tolet. —

Ann ozac’h koz dal’ m’he glevaz,
Tost a oa d’ean ken na zemplaz ;

War ar garreg a gouezaz krenn,
Kuzet he zremm gand he vleo gwen ;

He benn ’nn he zorn, o lenva maour :
— Karo, va mab, va mabik paour ! —


II.


Ann ozac’h-meur o vont enn hent,
Gant han war he lerc’h he gerent ;

Ann ozac’h-meur o vont e-biou
E-biou ker-veur Neumenoiou,

— Leveret-hu d’in penn-treizer
Hag hen ma ann otrou er ger.

— Pe ma hen, pe hen ne ma ket,
Doue r’hen dalc’ho e iec’hed ! —

Oa ket peurlavaret he c’her,
P’oa digouet ann otrou er ger.


Digouet er ger euz a hersal,
He chas braz a-rog o fragal ;

Enn he zorn he warek gant-ha,
Hag eur penn-moc’h gwez war he skoa,

Ha fresk-beo ar goad o redek
War he zorn gwenn, demeuz e vek.

— Mad d’hoc’h ! mad d’hoc’h ! meneziz da ;
Ha d’hoc’h, ozac’h meur, da genta.

Petra zo c’hoarvet a neve ?
Petra gen-hoc’h digan-e-me ?

— Deut omp da c’hout hag hen ’z eus reiz ;
Doue enn nenv ha tiern e Breiz.

— Doue ’z euz enn nenv, a gredann,
Ha tiern e Breiz, ma her gellann.

— Ann neb a venn, hennez a c’hall ;
Ann neb a c’hall a gas ar Gall,

A gas ar Gall, a harp e vro,
Hag evit hi ter ha tero !

Kerkouls evit beo ha maro,
Evid on ha va mab Karo,

Va mabik Karo dibennet
Gand ar Gall esgumuniget ;

Dibennet, flour, penn-melen-mell,
Da beurgompeza ar skudel ! —

Hag hen da oela, ken a ieaz
He zaerou beleg he varv glaz,

Ken a lugerne evel gliz
War vleun lili, pa strink ann deiz.


Ann otrou, pa’ n deuz her gwelet,
Toui ru spontuz en deuz gret.

— Me hen toue penn ar gwez-man,
Hag ar zaez a flemmaz anean,

Kent ma gwalc’hinn goad va dorn deo,
Ann bo gwalc’het gouli ar vro ! —


III.


Ann Neumenoiou en deuz gret
Pez na reaz bis tiern e-bed :

Mont gand sier war ann ochou,
Evit dastumi meinigou,

Meinigou da gas da ginnik
Da verer ar roue moalik.

Ann Neumenoiou en deuz gret,
Pez na reaz bis tiern e-bed :
 
Houarna he varc’h gand arc’hant fin,
Hogen he houarna gin-oc’h-gin.

Ann Neumenoiou en deuz gret
Pez na rai biken tiern e-bed :

Monet da bea ar c’hinnig,
Evit-han da voud pendevik [2].

— Digoret frank persier Roazon,
Ma ’z inn tre er ger war-eon.

Ann Neumenoiou zo aman,
Kirri leunn a arc’hant gant-han.


— Diskennet, otrou, deut enn ti,
Ha list ho kirri er c’hardi,

Ha list ho marc’h gwenn gand ar flec’h,
Ha deut-hu da goania d’ann nec’h.

Deut da goania, ’kent, da walc’hi ;
Korna ’reer ann dour ; klevet-hui ?

— Gwalc’hi rinn, otrou, bremaik,
Pa vezo poezet ar c’hinnig. —

Kenta sac’h a oe digaset,
Hag hen er c’hiz mad liammet,

Kenta sac’h a oe digaset,
Ar poez enn han a oe kavet.

Eilved sac’h a oe digaset,
Kompez ive a oe kavet,

Tride sac’h oe poezet : — Hola !
Hola ! hola ! fallout a ra ! —

Ar merer evel m’her gwelaz,
He zorn war ar zac’h astennaz ;

El liammou a grogaz krenn,
O klask ann tu d’ho dieren.

— Gortoz, gortoz, otrou merer ;
Va c’hleze ho droc’ho e-berr ! —

Oa ked he gomz peurlavaret,
Pa oa he gleze diwennet,

Ha gand penn ar Gall daoubleget
Rez he ziou-skoa skoi en deuz gret,

Ken’ droc’haz kik hag elfeien
Ha sug eur skudel c’hoaz ouspenn.


Ha kouezet er skudel ar penn,
Hag hi kompez mad evelhenn.

Hogen sellet-hu trouz er ger :
— Arz al lazer ! arz al lazer !

Ma kuit ! ma kuit ! keset goulou ;
Deomp timad da heul he roudou !

— Keset goulou ; mad a rafet ;
Du ann noz hag ann hent skornet,

Nemet ma usfec’h ho poutou,
’M euz aon, o tont war va roudou,

Ho poutou ler glaz alaouret ;
Ho skudili na uzot ket,

Ho skudili aour gwech e-bet,
O poeza mein ar Vretoned. —
— Argad ! —


————



\score {
  \version "2.18.2"
  \relative c''{
    \clef treble
    \key c \minor
    \tempo \markup {\italic Andante.}
    \dynamicUp
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    \partial 8*1
    g8 | c4. ees8 | d8. c16 d8. ees16 | d4 r8 g, | \break
    c4. ees8 | d8. c16 d8. c16 | bes4 r8. c16\ff | d4\fermata r8 g, | \break
    c4. ees8 | d c d ees | \appoggiatura { ees16[ d] } c4. \bar "|."
  }
  \addlyrics {
    Ann aour ieo -- ten a zo falc’h -- et; Bru --
    men -- ni rak -- tal eu deuz gret. —Ar -- gad! —Bru --
    men -- ni rak -- tal eu deuz gret.
  }
  \layout { line-width = #123 }
  \midi {
    \context {
      \Score
      tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
    }
  }
}
\header { tagline = ##f }

  1. Ce mot, inusité aujourd’hui, est formé de Drouk, fâcheux, pernicieux, en breton et en gallois, et de kinnig, présent, offrande, dans les deux dialectes. (V. le Gonidec et Owen.) On le trouve traduit par munus dans les actes contemporains de Noménoë.
  2. Inusité aujourd’hui, se retrouve dans le vocabulaire breton de 882, déjà cité, ainsi que le titre de tiern, parciellement incompris.