Ar c’henta Miz Mari/Ar Verc’hez var c’hed da c’henel Jesus
F. Hallégouët, 1868 (p. 68-75)
Pa oa deuet ar mare ma oa falvezed,
a bep eternitez, gant Mab Doue
dont er bed-ma o c’henel gant ur
c’horf evel d-om-ni, Mari a zonjas
mui-ouz-vui da gaout pep tra prest
ha deread a-benn ma lacaze er bed o
Mab ac e Doue. Evit ma vize prest
ar pez a zeree ouz ar c’horf, e doa
bet sclerijen a-berz Doue, da c’houzout
ne oa ket bolontez e Mab genel
e creiz an digorou. Er baourentez
eo en d-oa bolontez da c’henel
o veza ma teue er bed da zeski
d’an dud beza humbl, ha paour a
galon. Evelse e c’houlennas ouz Josef
rei ur pez bennac laboured ganta (calvez oa) e troc evit ur pezic
mezer gloan bennac mad da c’holo
ar Mabic Jesus. Mes al lienach a oa
lien lin guenn-cann, ac eus an ini
finna, tailled ac gried gant ar Verc’hez
e-unan. Abaoe ez euz bet saved,
divezatoc’h, en enor d’al lien
sacr-se, un Iliz caer, ac great ur
gouel be bardon, ervez sant Jermen.
Evit beza e stad da zigemeret Jesus,
var ar pez a zere ouz an ene ebken,
ar Verc’hez a rea en e c’halon pedennou
c’hoas startoc’h, dre ma
tostee an eur, gant ar vall e d-oa,
en e spered, da velet er bed, da starda
var e c’halon, da adori e Doue
deut da veza e Mab. An Iliz a ra ur
gouel, an 18 a viz Kerzu, en enor
d’ar Verc’hez var c’hed da c’henel e
Mab.
Sonjit pegement a vall en doa Jesus da zont var an douar, evit labourat da brena d’eom-ni ar Baradoz. Ha ni cousgoude, pegen nebeud a vall a ziscuezomp da lacaat enori Doue ac e garet ! Jesus, evelato, a choumas nao miz evel an dud all, abars dont en o zouez, evel pa vize da zeski deomp en em denna en difoul, evit beza ganeomp on-unan ac entent ouz afer ar zilvidigez, o lacaat or spered da zonjal, evit gouzout penaoz eo en em zavetei, ac o pidi a-galon vad. Ar braz eus ar bloaz a roer d’ar bed, d’ar c’horf : ha ne ve ket dleed miret bep bloaz tri dervezic evit beza o sonjal e Doue ac en ene evel er Retred ? Eb ar retred ne c’haller ket disgrizienna ar voall-zantimanchou ac ar pec’hejou. Guelit, ac e santoc’h pegen dous eo beza o comz ouz Doue ebken, ac o silaou Doue da gomz ouzomp.
Ar Verc’hez a verve e c’halon enni, ac a huanade, gant ar vall da velet ha da adori ar Mabic Jesus, ac gant ar joa e doa o rei deomp an tenzor-se eus an Ee, evit savetei ac’hanomp. Ha c’hui, peleac’h ema an err-se, ar vall-se ennoc’h da velet Jesus, da zantout aneza o c’henel en ho calon ac e calon an dud ? Ar vall-se am befe, o va Zalver, mar carfen ac’hanoc’h avoalc’h, mar lacafen ennoc’h vajoa !... Sulvui a c hrassou am befe ive diganeoc’h er gommunion....
Ar Verc’hez en em lacaas e stad da zigemeret Jesus e Map, dre actou a feiz cre, a esperans ferm, a garantez ardan, ac an oll actou caera evit beza e gras Doue. Caera scuer evit tostaat ouz ar gommunion ! Penaoz on euz great bete vrema ? Ur gommunion vad avoalc’h a rafe ur Zant eus a un den. Perac goude communia aliez e vellaer ken nebeud ? Allaz ! nen em lacaer ket e stad vad avoalc’h da zacramanti, ac e tostaer evel gant ienien.
Kemeret scuer var ar Verc’hez. Lavaret da Jesus e carfec’h caout santimanchou evel ouz re ar Verc’hez, evit tostaat gant joa ac carantez ouz Jesus er zacramant.
Ur verc’h iaouanc pinvidig, a oa deuet n’e doa ken joa nemet o sacramanti, ac e ieas da veva e couent, evit gallout communia aliez. Ar joa a zante en e c’halon ouz Jesus-Christ cuzed er zacramant, a oe aned da velet, dreist-oll var e maro. Pa oe deuet ar mare da gass e Doue dezi, en e c’hlenved, e lavaras d’ar vam-leanez : — Va mam, emezi, pell pell a oa e huanaden gant ar vall da velet an deiz-ma, an deiz ma vezin lakeed unan gant pried va ene. Setu en var nez dont d’am c’haout, an Doue oll-drugarez, evit beza va bevans ed an ent etro ama ac ar Baradoz. A ! va mam, pedit Doue oll-galloudeg, lavarit da va c’hoarezet pedi aneza a vir galon, ma tigasso an elez mad d’am lacaat en doare m’eo dleed beza, evit ur gouel ker caer, o c’hoeza sonjou santel em spered ; ha ma vezint en dro d’in keit ha ma vezo Jesus-Christ ganeen, d’en enori evel ma reont en Ee. Va muia-cared a zo var nez dont davezon. Setu an eur da ziscuez joa ac carantez, pa deu Jesus-Christ ennon, evit beza d’in bevans an ent, ac’halen d’an Ee. Va mam, pedit eta rouanez an Ee da zont da ober compaïgnunez deza. Setu me o vont d’en digemeret e va c’halon an dro ziveza er zacramant a garantez. — Goude-ze e pedas ar vam leanez da lacaat ingala ur guiscad bokedou ha pep seurt bleunviou var an ent ma tlie Jesus-Christ mont dreiza, ac ive var leur e c’hampr. Ar vestrez-leanez a reas e lavar ; ac e oe ingaled bleunv, bokedou roz, bokedou jesini, bokedou jenofl, pep seurt bleunviou, c’houez vad ganto un drugar, evel pa vise un ezennic eus ar Baradoz o c’hoeza er gampr. Ha pa deuas ar zacramant, al leanezed en em lacaas var diou rencad, peb a c’houlaouen ganto, e pep tu d’ar guele ; ac ar verc’h iaouanc benniged, pa velas Jesus o tostaat, a venne lammet a ziarbenn d’en digemeret, gant an erder eus e joa. Ac’hano bete ma tremenas, ne eane o starda var e muzellou imach sacr an Ini a oa diskenned en e c’halon.