――
En Aviél. — « Mê é, emé Jésus, er bugul mat. Me hanaù men deved ha men deved me hanaù… M’em es hoah deved aral ha nen dint ket ér vandennad-ma ; rekis é d’ein ou degas devat er ré-ma, ha nezé ne vou mui ar en doar meit ur vanden deved hag ur bugul hempkin… »
Epad er loden-ma, en hoari um zalh é bro er Samari, ar en hent e ia ag er Judé d’er Galilé, étal puns Jakob.
En apostoled e zou azéet : ind e seblant bout chuéh ; Jak e gousk ar en doar.
Dré bé tu é ma oeit er réral ?
Più er goui ?
Laret vehé penaus ou des eun é héli
Er Mestr.
Ia, eun ou des.
Judas é en des reit
Dehé er chonj de glah un hent aral.
Distroeit
En des int hoah open ur huéh ag hun hent-ni
Hannéh !
Ken eunus int !
Bout zou goah !… Hañni
Nen des chet laret t’ein nitra ag en dén-sé
Hag er Mestr en des ean choéjet èloh ha mé ;
Neoah guélet e hran, a houdé men dé deit
En hur mesk, tèr suhun-so bremen, ha lakeit
De vout er mestr ar en argand hag er biùans,
Ne gerh ket mui en treu kerklous… Er gonfians
E hoanna hag eué, m’er guél, er garanté.
Nen domb ket mui staget en eil doh égilé
Èl agent, pen domb bet galùet, ar vord er len,
Duhont, er ré getan, ni hun piar : er vanden
E zou deuhantéret bremen é diù loden
Ha peb unan e hra, èl ma kar, er lézen.
Kement-sé nen dé ket sur erhoalh eit plijein
D’er Mestr.
Ean hag e zou ker mat !
Memb é sentein
Dohton, bout zou mar a unan hag e gas trouz
Hag en distéran tra, n’er groant ket hemb gourdouz.
Ha te gred é vehé Judas…
Hum !… Nen dé ket
Ur fal zén anehon, m’er goui mat ; rè staget
Hempkin doh en argand e zason en é ialh !…
Hag un dra goah, me chonj…
Lar.
Pas sentus erhoalh !
Pen des gouiet er Mestr é oé bet dibennet
Iehann er Badéour, ean en des hun zolpet
En ur laret : « Guel é d’emb kuita er Judé
Hiniù, ha mont endro d’hur bro, d’er Galilé. »
Rah hun es laret ia kentéh, — eurus. Rah ? Pas.
Unan e hourdouzé, dalbéh er memb, Judas.
Nitra soéhus ! Vennein e hremb kuitat é vro,
Er Judé, eit kemér hent hur bro-ni endro.
Dergaer ! Er Mestr e gonz, ret é sentein aben.
Sentet ou des.
Ia sur, é kuitat er vanden
Hag é kemér un hent aral.
Eun ou des bet,
Me lar d’oh.
A betra ?
Eun a vout ranjennet
Ha taulet, get er Mestr, en ur prizon ; lahet
Kent pèl marsé, più houi ! Er mestr e zou groñnet
A zanjérieu muioh eit biskoah. Ret e oe
Kuitat bro er Juifed, fonabl hag hemp dalé,
Rak hun anemized brasan e zou ino
Arajet de zonet hemb arsaù ar hun zro.
Chetu petra merhat en des groeit eun dehé.
Men Doué, er vro hun es de drezein zou eué
Danjerus mat eidomb : er Samariténed
Ne veint ket guel en hur hevér eit er Juifed.
Nann, mes é ma er Mestr genemb ; ni en héli
Ha geton ne zoujamb ket nitra na hañni.
Chetu ean, just erhoalh, é achiù é beden.
Hoand em es.
Mé eué.
Mé eué.
Pe vehen
Duhont, ér gér, ar vord er len didrous ha sklér,
Me zèbrehé pisked men goalh !… Sellet mem brér
Na peger chuéh é ean !… Jak, dihousk !
A ! Chuéh on !
Chetu er Mestr ! Saù ta !
Gouli é me halon.
Hoand hun es, Mestr.
Er gér a Sichem nen dé ket
Goal bèl ; hui e gavou biùans aveit ur pred
Pé deu ino.
Hañni a’namb nen des argand
Erhoalh, Mestr, eit prenein bouid de dorrein hun hoand,
Hemb konz ag hun goalhein !
Kerhet : hui e gavou
Judas, get er réral, é kér : ean e béou.
Mé, m’hou kortei duhont,
Mont e hrant kuit.
Ér léh-sé beniget
En des hun gourdadeu kement darempredet.
En ur vonet ar en téatr-kreis.
En derù, èl guéharal, e daul ou goaskeden
Arnehon… Pesort vad e hra hi pe zichen
Ar un dén chuéh èl men don mé hiniù… Kreisté !
Un tam bouid e hrehé, sur mat, vad t’ein eué…
Léh santél !… Amen é, édan en derù bras-hont,
E saùas Abraham é goban, hag, hemb skont
Na doujans a hañni, un autér d’er guir Doué.
Men deulegad eurus e sel get leuiné
En doar-men e brenas Jakob hag er puns don
E doullas eit tennein dalbéh deur anehon…
Chetu ind !… N’ou des chet chanjet kalz, a houdé,
Er puns digor d’en ol, en doareu hag er gué.
Chomet int èl ma oent !… Duhont, chetu er bé
E saùas Éfraïm d’é dad ; en neu vañné
E gleuas en deuzek tribu, open ur huéh,
E hratat bout sentus de lézen Doué dalbéh.
Allas ! Nen dint ket rah chomet fidél d’er péh
E hratent ! Pe vehent ahoél ur bobl abéh,
Unañnet dré er memb kredenneu, er memb fé !
Mes pas, brezél e zou, goahoh goah étrézé !…
Pesort doustér e saù a’noh, o doar santél,
Ha pesort peah e daul hou mañnéieu ihuél
Ar er flangenneu kloar doh ou zreid astennet !…
P’em behé ur lom deur de dorrein me séhed !
Pas, rè zon é er puns ha mem bréh nen dé ket
Hir erhoalh eit arriù get en deur e hoantet,
O me halon ; rekis e vou hoah t’oh gobér
Penijen !… Ha neoah en deur e zou ker sklér !
Er luhern en des goarnet tro en noz
Er iarig vihan.
Er iarig e zou chomet de hortoz
Ché !… Ur voéz, d’en ér-men é tonet d’er fetan !
Gortoz e hrant ardro en noz, d’er liésan.
Gorteit em es mé ar trezeu en nor
Me muian karet.
Ar er mor é ma, mes perchans er mor
En ur huélet Jésus.
A !… Un dianvézour !… Ur Juif !… O ! En donjér
E hra d’ein !
Luskein e hra monet kuit.
Er beurkêh !
Neoah, pesort doustér
E daul é zeulegad !
Hi e den ur podad deur ag er puns, en ur gannein, er meméz tra.
Mar plij genis, ra d’ein
Deur de ivet.
Petra ! Vennein e hres ma rein
Deur d’is, d’isté, ur Juif : rak ur Juif ous, m’er guél
Doh te zillad, doh te barland… Kemér ur skél
Eit dichen, mar karès, ér puns… Asten te vréh
Treu erhoalh eit arriù get en deur, mar dé séh
Te houg ha te déad é te vég, mes, kleu mat,
Nen don ket mé amen, kansort, eit te zeurat.
A dural, ur pehed e hrehès é kemér
Té ur Juif, deur genein : te houi er stad e hrér
Anamb-ni, en hou mesk : goah omb eit er loñned ;
N’hun es chet na kreden, na lézen ; paiañned,
Laeron… chetu petra e lar d’er bihannan
Te vroïz pe gonzant anamb… kavein e hran
Soéhus enta men des ur Juif kredet goulen
Ivet deur a bodad ur voéz Samaritén.
M’er goulen hoah genis.
Hama, hoah ur huéh, pas ;
Ha plijadur em es é tiskoein d’is er haz
E verù é me halon dohis ha doh er ré
E za ag en tu-hont pé ag er Galilé.
Marùet rah ar en hent get en nan, er séhed,
Er hlenùedeu goahan, n’um bou truhé erbet
Dohoh.
E tiskoein en deur e zou ér pod.
Sel ta en deur ér pod peger splann é !
N’er guélér ket hempkin, en deur, sklér èl men dé.
Pe houihehès petra e genig d’is hiniù
En eutru Doué, pesort donézon kaer — ha più
E houlen deur genis ér momand-ma, té é
E hrehé d’ein er memb goulen, ha me rehé
Deur d’is, mé, — deur biù deit ag en nean — hag e ra
Er vuhé d’en hani en des hi kollet.
Ia,
Larein e hres konzeu tioél eit mem bamein.
Me cheleu, mes, m’er guél, bourdeu e lares t’ein.
Pesort deur em behé mé genis ? Deur freskoh
Ha skañnoh eit hannen ? Pas ; en deur e zisoh
Ker sklér ag er puns-ma diés bras é kavet
Guel eiton… Mes en ol anehon ne iv ket.
Er puns-ma, Jakob é en des ean groeit ; ivet
Ou des rah anehon, é dud hag é loñned,
Guéharal. — Eit dispriz en deur ag er puns-ma
Te vehé té brasoh eit hun tad Jakob ta ?
En nemb e iv a zeur er puns-men e hellou
En devout hoah séhed, mes en nemb e ivou
Ag en deur e ran mé, jamés nen devou mui
Séhed, hannéh ! Énnon, ur vamen e zeli
Disoh hag e daulou eit birhuikin deur biù.
Hemb en deur-sé, hañni ne hel bout iah na kriù.
Deur biù ! Eit birhuikin ! Ra d’ein ag en deur-sé,
Rabbi… ha me vou kuit a zont amen bamdé
De lañnein me fod-doar… Un deur hag e rehé
D’en nemb e ivehé anehon er vuhé !
Più de glaskehé ket en deur-sé get hirrèh !
Un deur hag e rehé er iehed… hag er peah,
Guerhet e vehé kir !
Ne me honprenès chet,
Kaer em es klah seùel ihuéloh te spered.
Konz splannoh.
Me gonzou splannoh, mes, de getan,
Ké de glah te zén d’ein.
Men dén ?
Ia… Konz e hran
Splann bremen.
N’em es chet dén erbet.
Nann, guir é ;
Ne tes chet dén erbet, chetu er huirioné.
En hani ma viùes geton, ne helles chet
Laret é ma te zén. Guir mat e tes laret.
Er pemb aral e tes bet hoah en é rauk ean
Ne oent ket priedeu revé lézen en Nean.
Rabbi, ur profet ous !
Rak m’em es laret t’is
Te vuhé treménet ha touchet get mem biz
Te houlieu méhus, te chonj bremen é on
Ur profet !… Digor hoah doñnoh t’ein te galon.
Treu aral em es hoah de laret t’is, ô moéz.
Konz ta.
Rekis e oé lakat er goél én toéz
Eit ma saùou hannen ha ma hrei bara huék.
Konz hoah : ne chuéhan ket é cheleu te bredég.
Hui, Juifed, ne hues chet eidomb meit malloheu
Ha disprizans, rak ma pedamb ar mañnéieu
Hur bro, é léh monet d’en tampl e hues saùet,
Duhont, en hou kér-vam Jérusalem… Pedet
En des neoah amen hou tadeu hag e oé
— Rak er memb goèd hun es — hun tadeu ni eué ;
Pedet ou des amen ar en neu vañné-sé.
Hui e za hui bremén de laret : « Pehed é
Pedein amen : duhont, én tampl, é ma ret t’oh
Mont de houlen get Doué hou tadeu é vénoh.
Perak diforh étré deu léh ha deu vañné,
Lod d’un tu, er réral d’en tural : étrézé,
Ur flangen kloar goleit a voketeu neué
Hag e hra d’emb, allas, ankouhat lézen Doué.
Konfians, moéz, en ér e za ma ne vou ket
Mui hun Tad ag en nean pedet nag adoret
En ur léh petremant hempkin ar ur mañné
Mes adoret e vou é pep léh, rak men dé
Ur spered.
Mé, biùet em es pèl a zohton
E klah plijadurieu de hoalhein me halon
Mes kredet mat em es dalbéh en tri tra-ma !
Penaus ne varùér ket eit perpet, — ketan tra.
En eil : penaus un él e zichen ag en nean
D’hun guélet marahuéh ; anfin, kredein e hran
Penaus kent pèl é tei er Mési ar en doar
Hag a vremen déjà, hemb er guélet, m’er har,
Rak me chonj é vou mat hag en devou truhé !
Er Mési, pe vou deit, petra e gredes té
E hrei ean ?
Pe vou deit ?
Ia ; petra e hrei ean ?
Ean e ziskou pep tra memb d’er ré distéran.
Me Zad, trugèré d’oh en devout bet lakeit
Ar me hent er voéz-men ha ma hues dizoleit
Dehi er splandér kaer e daul hou kuirioné.
Moéz, saù te zeulegad, sel : er Mési, mé é.
Té, er Mési !…. Té ! Hui ! Emmanuel, men Doué !
Ne hellan ket mui konz !… Ne houian ket mui rè
Petra e laran ! A l Un dra benak e zalh
Hoah me halon cherret… Digor hi bras erhoalh
Eit ma hellou laret, kañnein hé leuiné !…
Tré ma konzès tuchant, taul ha taul, me chonjé :
Più é hannen e zou ker kriù hag, ar un dro,
Ken dous ma lakehen me inean, hemb distro,
Hemb ké erbet, étré é zehorn ligernus ?
Pesort hanù en des ean ? Er Mési ?…
Pas, Jésus,
Jésus ! Pesort hanù dous eit er galon ha skan
Eit en diùéz !…. Jésus ! konz hoah ag er fetan,
Er fetan burhudus hag e saù anehi
Deur biù, deur er vuhé. Lar hoah t’ein : « En hani
E ivou ag en deur e ran mé nen devou
Mui séhed ; en deur-sé, eit jamés, er goalhou. »
N’em es chet mui séhed, guir é ; n’en des chet mui
Meit joé é me halon, tuchant hoah ker gouli
Ha ken tioél !…. Jésus, — pegen hardéh on mé ! —
Ken eurus on ha ker mat oh ! Me garehé
Ouilein ar hou tehorn, hou tehorn guen, ker guen,
Ker splann ! Peger mat oh ! Men Doué, hui ou asten,
Hui ou ra d’ein, hou tehorn dous !…. Séhed em boé… .
Me glaské er vamen ag er guir garanté.
Chetu guerso ma oen doh hé hlah ; ne garen,
Allas, meit mamenneu kousiet, e lausken,
Unan arlerh en al, get regerd, ar me lerh.
Deur brein ! Pesort buhé ! A !
M’hé hanaù, me merh.
Bremen, me gerh eurus ha skan én hent neué
En des um zigoret diragon… O truhé
Me Salvér eit inean er béhouréz ma oen !
Lakeit e hues énnan de saillal ur vamen
Ker kriù a garanté men don eit birhuikin
Goalhet ; ne ivein mui meit ag hé deur hempkin.
Mes me spered e zou hoah goann ; ne rehèt ket
Bouid dehon ?… Tioél é…
Mé é splandér er bed.
Chetu mé doh hou treid, Mestr, eit ma vein disket.
Cheleu ta !… Me larou er ranteleh klasket ;
Penaus en hé havér, penaus é vé kollet,
Stad truhek en hani en des hi disprizet.
Me cheleu.
Me larou eué en had distér
E vé taulet én doar, er huéen é huélér
É tisoh anehon ker bras ma hel kemér
Ar hé barreu ledan ol pichoned en ér.
Me cheleu.
Me larou en deveden luiet
É mesk en drein… joé er bugul doh hé havet,
Doh hé doug, get doustér, ar é ziskoé, d’er gér.
Me cheleu.
Me ziskoei d’is penaus é pedér.
Me larou er roédeu, en ivré, en hadour,
En dék guerhéz, er roué hag er fal servitour
Hag arlerh en devout reit t’is me avizeu,
Me gonzou d’is anfin a me Zad…
Me cheleu.
En tenneris e goéh.