Ag er Sacremand a Nouyèn

Eus Wikimammenn
◄  Ag en Absolvèn Ag er Sacremand a Nouyèn Ag er Sacremand a Urh   ►


Articl V.
Ag er Sacremand a Nouyèn.


DOué e zegass temb trebilleu ha clinhuedeu eit hun humiliein, eit huh distag doh er béd ha dohemb-ni hun hunan, eit hun avertissein de hum breparein d’er marhue, eit hur punissein a hur péhedeu ha rein demb léh d’ober satisfaction a nehai, eit hun désquein de vout patiant ha d’andur guet resignation d’é volanté.

Rac-ce un clan e zeli offrein é boénieu de Zoué, ha gobér un implé mad ag é glinhuèt. (Er Vuhé dévod, Chapistr III, Parti III e éxpliq er pratiq parfæt ag er batiantæd). Ean e zeli, mar hum santt cablus ag ur péhet-benac, galhuein prontt ur Hovezour, laquad é cource reihtæd én é affærieu spirituel ha tamporel, receu er Sacremanteu d’er prestan, ha mar gùél er marhue é tostad, gobér de Zoué ur sacrifice generus ag é vuhé. Er-ré e orto beèd en dehuehan requis eit galhuein ou Hovezour, e hum laq ér riscl bras a obér ur fal Govezion. Rac goud e rér erhoalh n’en dai quet a pe vér clan, é cavér gùellan en isprit disposét de chongeal én treu a Zoué.

Eit laquad reihtæd én affærieu ag é gousciance, un clan e zeli : 1.° hum gaërrad a uir galon guet é enemisèt ; reparein en domage en dehai groeit d’é Nessan én é gorv, pé én é inour, pé én é zanné ; 3.° mar dai bet caus d’ur-ré-benac de béhein, reparein er scandal revè avis é Govezour ; 4.° anfin, reglein quen erhad é affærieu tamporel, ne vou arlerh é varhue na disputt na dissancion diar-bèn é dreu.

En-n’emb e zezir gobér un testamand, e zeli galhuein é Berson ha deu-Notær, pé deu-dest d’er bihannan, tud leal ha cousciançus, ha disclæriein reih ha splann én ou fresance é zispositioneu hac er péh e fal dehou ma vou groeit arlerh é varhue.

Er hettan tra e zeli recommandein, e zou paiein é zelé, mar en dès, restituein en danné deit dré oal-hènd, pé dalhét inemp d’er gùir ha ræzon, ha reparein en domage groeit én ur mod-benac d’en Nessan. (En-n’emb e eèll gobér en treu-ze dré-d’ou é hunan, ne orteèt quet d’ou gobér dré ré-ral).

En-n’emb en dès danné, e zeli testamandein un dra-benac d’er beurerion, é spécial d’er-ré méhus, pé d’en Hospital, pé d’en Ilis. Mæs é sigur alézoneu, ne faut quet gobér gueu doh en hériterion, é spécial mar dint peur. En-n’emb e zezir laquad ur Fondation-benac, e zeli goulèn conseill hac héli en ordrénanceu a zivoud en donæzoneu dré testamand.

Un testamand e zeli bout signét guet er Person en dès ean scrihuét, guet en eu-dest, mar gouiant signein, ha memb guet en hani e ra er gobér : ha ma ne ouair quet signein, réd-è ma vou groeit mantion ar en testamand penaus, é vou bet leinét tehou, en en dou ean cavét mat ; mæs ne ouair quet signein.

En Nouyèn e zou ur Sacremand instituét eit soulagemant corv hac inean en dud clan.

En Nouyèn e zou ur Sacremand ; rac m’en dai ur merche sansibl péhani e laqua græce Doué én inean. Én éffæd, er péh e ra er Belêg, hac er Pedènneu e lar én ur rein en Nouyèn, e gouéh idan er squêndeu : dré vertu er péh e ra hac e lar er Belêg, Doué e ra er yéhæd d’inean er hlan, ha memb d’é gorv a pe juge profittabl quemènt-ce eid é hloër. Rac-ce é lar en Apostol S. Jâq : A pe vou unan-benac clan én hou mésq, galhueèt er Velean... eit ma pedeint Doué eit t’ou durand m’en oignemanteint guet yvl, de larèt-è, guet en Oleàu sacrét, é Hanhue en Eutru-Doué, hac er Bedèn ag er Fé é mériteu Jesus-Chrouist e sauvou er hlan ; Doué er soulageou, hac é béhedeu e vou pardonnét tehou, mar en dès commettét ur-ré-benac.

Er Sacremand a Nouyèn e zoug enta guet-t’ou tair-græce principal : 1.° Ean e éfface er rest ag er péhedeu, hac er péhedeu memb mar bai hoah ur-ré-benac d’éffacein. 2.° Ean e ra nærh ha secour de souffrein guet patiantæt, de resistein doh tantationeu en diaul ha de feahein er sconteu ag er marhue. 3.° Ean e ra memb er yéhæd d’er horv a pe juge en Eutru-Doué quemènt-ce profittabl eid é hloër propr hac eit salvedigueah er hlan.

Mæs ne zeliér quet gortoz ma vehér én dangér a varhue eit er receu : rac er-ré er receu guet squênd vat ha guet ur jugemant parfæt, e zou gùel ér stad de hum breparein ha de dènnein mui a brofitt a nehou. Én éffæd tantein Doué vehai én ur certæn fæçon goulèn guet-t’ou dré er Sacremand er yéhæd ag er horv eid un dén e vehai én agoni.

Eit hum breparein d’er receu erhad, réd-è covessad mar eèllér ; ha ma n’eèllér, en dout d’er bihannan ur hæ bras ag é béhedeu guet en dezir ag en absolvèn : réd-è er receu guet Fé, ha guet un isprit a Bedèn, a bénigèn, a gontrition hac a resignation de volanté Doué ; ha rac-ce e larér é ma gùel er receu é cource, eit gortoz beèd en dehuehan requis.

Ur hlan a pe vér doh en nouyein, e zeli joéntein é Bedènneu guet ré en Ilis, ha goulèn pardon guet Doué ag er péhedeu en dès commettét dré é squêndeu naturel, a vusul m’ou frottér guet en Oleàu sacrét. Rac-ce, d’en eulagad, ean e zeli hum humiliein ag é fal seèlleu ha goulèn pardon a nehai. D’en discoharn, ean e zeli goulèn pardon ag er fal implé en dès groeit a nehai eit cheleuèt treu e zisplige de Zoué. D’en diffrèn, ean e zeli hum humiliein en dout quemérét goust en treu e offance Doué. D’er bêg, ean e zeli goulèn pardon ag é fal langage, ag er péhedeu inemp d’en tamperance dré chérvadeu ha friantage. De boul er galon, ean e zeli hum humiliein ag é fal chongeu ha dezirieu. D’en deourn, ean e zeli goulèn pardon en doud ind impléét eit goal-obér. D’en treid, ean e zeli huannadein ag er fal implé en dès groeit a nehai eit ridêq d’er bobanceu hac héli custumeu er béd.

Arlerh m’en dès ur hlan receuét en Nouyèn, ean e zeli derhel é chonge guet Doué ; en trugairicad ag er græce en dès receuét ; chongeal ér marhue hac én éternité.

Er Fidelèt péré e assist én un Nouyèn, e zeli joéntein ou Fedènneu guet ré en Ilis eid en hani e nouyér ; distroein doh-t’ai ou hunan eit considerein pèh quer bean é tremén er vuhé-men, hac pebèh folleah-è staguein er galon doh en treu crouéèt, e zou réd ol qùittad a pe berdérér bihannan.

Eèllein e rer receu er Sacremand a Nouyèn quel liès gùéh ma vér clan, mæs n’en dai quet permettét er receu istroh eid ur uéh durand er memb clinhuèd, nameit ha gùelleit vehai un tamiq d’er hlan goudé m’en dès ean receuét, ha ma vehai couéhét arrè én dangér a varhue a-bèn ur certæn amzér.

Eèllein e rér bout salvét hemb er Sacremand a Nouyèn. Mæs er-ré ne brezant quet er receu, pé dré zisprisance pé dré lizidantæt, e zisco en ou dès caz doh ou inean, a p’hé lausquant hemb ur secour quen æz ha quer salvus : ind e ra offance de Zoué, ha de zougein ou dès n’er havehènt quer garhue én ou hevir, èl m’en dint digas én é andræd.

N’en dès meid en Éscob hac er Velean e eèll nouyein : er Venéh n’ou dès quet er bouvoër-ze, nameit ha carguét vehènt a gondui er Barræs. Er Græciannèd e ra en Nouyèn d’en dud yah quer clous èl d’er-ré clan : mæs én Ilis Latin ne nouyér meid er-ré clan (coh ha youanq) deit d’en oaid a ræzon, hac e vai én dangér a varhue. (Réd-è bout sourcius de losquein quentéh er stoup pé coton en devai chervigét de dorchein en Oleàu sacrét).

Goudé ma vai bet deværét ur hlan, er-ré e vai ital d’ou, e zeli degass chonge tehou liès ag en obligation en dès de Zoué, ag er moyandeu en dès pourvæét temb de hum zisposein de barissein dirac-t’ou, hac er secour de hum breparein d’er marhue. (Eèllein e rér leinein dehou er pratiq eit hum breparein d’er marhue, e gavér én achémand ag el Livr ag er Vuhé devod, pé en Acteu e zou merchét él Livr Pedènneu.

————