Trede quevren - An trizecvet Chabistr

Eus Wikimammenn
troet gant Charlez ar Brizh.
Youen-Yan-Lois Derrien, 1779-1792 (?)  (p. 221-225)





AN TRIZECVET CHABISTR.
Avis evit conservi ar Chastete.


BEzit pront meurbet d’en em zistrei diouz quement a zoug hac a denn d’al lubricite ; rac an droug-se a zeu d’en em riscla ha da gonqueri e calon un den hep e sonjal, hac eus a ur gommançamant vian e c’havanç da accidantou bras : eassoc’h vez ato tec’het diountâ eguet na vez remedia ountâ. Corfou an dud a so hènvel ouz guerr, pere ne ellonr quet beza douguet assambles touich ha rouich hep danger d’en em derri, hac ouz ar frouez pere, hac ii en o antier ha dareyet mat, a vez domaget ha gouazzeat an eil-re diouz o-hentez anezo pa en em douchont. An dour memes, peguer fresq bennâc e c’halle beza en ur pot pe en un dra-all, an-dal ma vez touchet gant ur mil-beo bennâc, ne ell quet conservi pell e frescadurez. Na bermetit jamæs eta, Philotee, e touche nicun ouzoc’h en ur fæçon incivil ha dre guriosite, na var zigarez c’hoari, na var zigarez faveri gueneoc’h ; rac peguement bennâc ma c’halle ar chastete beza conservet etouez an actionou-se pere a so volachoc’h eguet na dint malicius, cousgoude ar frescadurez hac ar fleur eus ar chastete a vez ato gouènvet ha gouazzeat diouto : mæs pa en em leser da veza touchet en ur fæçon disonest, e vez ruinet antieramant ar chastete.

Ar chastete a zepand diouz ar galon evel diouz e sourcen, mæs beza e tepand ive diouz ar c’horf evel diouz e vatier ; ha rac-se e c’hell beza collet dre an oll santimanchou exterieur eus ar c’horf, ha dre ar songeson hac an desirou eus ar galon. Impudicite eo sellet, clevet, parlant, c’huezzaat ha touich’ traou disonest, pa zeu ar galon d’en em amusi enno, ha da gaout pligeadur ganto. S. Paul a lavar bref, na ve quet so-quen hanvet an impurete en ho touez. Ar guenan, ouzpen na fell quet dezo touich ouz ar gaignou, a deac’h diouto, hac e cassaont estrainch quemēt seurt flear a sorti anezo. Diouz daouarn ar Pried sacr eus a Gantic ar Chanticou e tiver ar Myr pehini a so ul liqueur hac a gonserv an traou diouz ar gorruprion : he musellou a so bandēnnet gant ur ruban ruz-glaou, ar pez a sinifi an honestis eus ar c’homsou : he daoulagat a so hènvel ouz re ar goulm, abalamour ma zint neat : ouz he diouscouarn ez eus cleier aour, ar pez a represant ar burete : he fri a so evel ar guez eus al Liban, pehini a so ur c’hoat ne ell quet breina. An ene devot a dle beza evelse chast, neat hac honest a zaouarn, a vusellou, a ziouscouarn, a zaoulagat hac a gorf antieramant.

Var ar propos-mâ e represantàn deoc’h ar guer en deveus raportet an Tad ancien Ian Cassian, evel ur guer sortiet a c’henou ar Personaich bras Sant Basil pehini, o coms anezâ e-unan, a lavaras ur veich : ne oun doare ebet ouz ar merchet ha cousgoude ne doun quet guerch. Ar goms-mâ a ro deomp da entent certenamant penaus e c’haller coll ar chastete e quement seurt fæçon ma en em renter coupabl eus a impudicite hac a impurete ; hac ar pechejou impur-se, diouz ma zint bras pe vian, a zeu darn anezo da semplaat ar chastete, darn-all d’e bleci, ha darn-all d’e lacat da vervel toutafæt. Beza ez eus certen privoteou pe gestou indiscret, ha certen passionou foll ha sansuel pere, evit coms propramant, ne reont quet coll ar chastete, hac a zeu cousgoude d’e semplaat, d’e renta languissant ha da devalaat ar guender caer anezi. Beza ez eus gestou, liberteou ha passionou-all, non pas hepmuiquen indiscret mæs vicius, non pas hepmuiquen foll, mæs disonest, non pas hepmuiquen sansuel mæs charnel ; ha gant ar re-mâ e vez da nebeuta oll presset ha blecet bras ar chastete. Me lavar da nebeura oll, rac dont a ra da vervel ha da berissa toutafæt pa zeu ar sotoniou hac ar passionou disonest-se da rei d’ar c’hic an effet diveza eus ar bligeadurez impur : neuse so-quen e teu ar chastete da berissa en ur fæçon indinoc’h, mechantoc’h ha maleürussoc’h eguet pa en em goll dre ar fornication, ha memes dre an aoultriez hac an incest ; rac ar speçou diveza-mâ eus a vileni ne dint nemet pec’hejou, mæs ar re-all, evel a lavar Tertulien, a so monstrou eus a vechancete hac a bec’het. Hoguen Cassian ne gred quet, na me quennebeut, en divise Sant Basil egard ouz an hevelep direglamant pa lavare ne doa quet guerc’h ; rac me a sonch din penaus ne lavare an dra-se nemet abalamour d’ar songesonou impur ha lubric pere, peguement bennâc n’o divise quet souillet e gorf, o devoa cousgoude souillet e galon ; hac an eneou generus a so jalous meurbet eus ar chastete ar galon.

Na hentit na cals na nebeut an dud impudic, ispicial mar dint c’hoaz impudant, evel ma zint casi ato. Rac evel ma teu ar bouc’het da ober d’ar guez-amandes dous dont da veza c’huero o touich outo gant o zeaud, evelse ivez an eneou flerius hac ar galonou lous-se ne gomsont nemeur ouz den nac a voaset nac a verc’het, na noasont dezâ en ur fæçon bennâc a enep ar burete. Beza o deveus ar vinim en o daoulagat hac en o halan, evel ur certen sarpant hanvet ar Basilic. Er c’hontrol hentit an dud chast ha vertuzus, constderit ha lennit alies an traou santel ; rac comsou Doue a so chast hac a rent chast ivez ar re en em blich enno. Ar pez a ra da Zavid o c’homparachi ouz an Topaze, pehini a so ur mean precius hac en deveus ar vertuz da vouga an ardeur eus ar goncupisçanç. En em zalc’hit tost ato da Jesus-Christ crucifiet, ha spirituelamant dre ar veditation ha realamant dre ar Gommunion sacr. Rac evel ma teu quement a gousq var ur certen lousaouen hanvet Agnus castus da veza pur ha chast ; dememes o reposi ho calon var hor Salver, pehini eo ar guir Oan chast hep taich, e vellot ervat penaus abarz nemeur e teui hoc’h ene hac ho calon d’en em gaout purifiet diouz peb souillur ha diouz peb lubricite.