En amzer-ze e oa distag-kaer Breiz ha Bro-C’hall an eil diouz eben. Breiziz a oa mistri en o bro hag ar C’hallaoued en o hini, met brezel a oa e Breiz, tri bloaz war-nugent a oa, etre diou gostezenn, hini Yann Vontfort hag hini Charlez Bleiz, harpet, ar genta anezo, gand ar Zaozon hag eben gand ar C’hallaoued, o klask gouzout piou anezo o daou a zougje kurunenn Breiz, warlerc’h an Duk Yann III, marvet disher, d’an 30 a viz ebrel 1341.
Kostezenn ar Vontforted a jomas an trec’h ganti d’an 29 a viz Gwengolo 1364, pa voe lazet Charlez Bleiz, du-hont, war lanneier Alre, harp e Keranna.
Siouaz, trec’het war dachenn ar brezel, enebourien Yann Vontfort a labouras, dre zindan, hag a lakeas ar Vretoned d’en em zevel a eneb o duk, a rankas mont d’an harlu da Vro-Zaoz. Nebeud bloaveziou goudeze, pennou bras Breiz, pa weljont edo o bro o vont da veza staget ouz ar Frans, en em unanas hag a gasas eur c’hannad da Vro-Zaoz, da bedi Yann IV da zistrei : ober a eure e ziskenn e Dinard d’an 3 a viz eost 1379, da lavarout eo breman ez eus 550 vloaz, e kreiz ar bleuniou hag ar meuleudiou : Bretoned a bep renk a ziredas d’e zaludi. Intanvez Charlez Bleiz, Janned Penteur, hec’h unan, e giniterv-gompez hag e enebourez touet, betek neuze, a deuas da zaoulina dirazan hag a roas evelse eur skouer hep par o lakaat silvidigez ar vro da dremen a-raok pep tra hag eus an eil menez d’egile e klevjod o tregerni ar c’han-man, kan an alarc’h :
- ↑ Alarc’h = cygne, e galleg.