Mont d’an endalc’had

Merc’her al Ludu

Eus Wikimammenn
Ar. de Kerangal, 1898  (p. 111-116)






MERC’HER AL LUDU
(Sant Vaze, Ch. vi.)


————


Jezuz a lavaraz d’he ziskibien : Pa iunit na vezet ket glac’haret evel tud a c’hoanta tremen evit ar pez n’int ket ; rak ar re-ze a gemer eunn doare distrounket evit mac’h anavezo ann holl e iunont. E guirionez hen lavaran d’ehoc’h, bet o deuz ann digoll dleet d’ezho. Evidoc’hui pa iunit lakit louzou c’huez-vad var ho penn ha gualc’hit ho tremm, evit na vezo ket anavezet ho iun gant ann dud, mes, hebken gant ho Tad a zo el leac’hiou kuzet, hag ann Tad-ze, a wel ann traou kuzet, ho paeo. Ne zastumit ket, da lakaat enn douar, madou a ve eno krignet gant ar mergl hag ar prenved, pe dizoloet ha samet gant al laeroun ; mes, dastumit evidoc’h madou enn env, el leac’h n’euz na mergl na prenved da grignat, na laeroun da furcha ha da skrabat. Rak, el leac’h m’ema ho tenzor eno ema ive ho kaloun.


Ar zonj euz ar maro.


Oc’h ober d’eomp kemeret nebeutoc’h a voued ha diouret avechou ar pez a gafemp guella, ar iun a zo eur binijenn galet. Evit doare, ann ebestel a ioa dizamant aoualc’h ouz ar boan-ze ; rag Hor Zalver ama ne gemenn ket d’ezho iun ; lavaret a ra hebken e pe c’hiz eo ret hen ober. Pa iunit, emezhan, diouallit da gaout stum eunn distrounket a rofe da gredi e rit pinijennou braz ; rak neuze n’o pe ken digoll nemed meuleudi ann dud. Ar c’homsou varlerc’h a zo mad taoler evez outho. Enn amzer-ze, evit merk a laouenedigez, e lakeat louzou c’houez-vad var ar penn. Eaz eo gouzout ne c’houlenn ket Jezuz digant he ziskibien ober kement all ; mes, deski a ra d’ezho eo ret iun a galoun-vad, ha miret muia ma c’heller na ve anavezet a ziaveaz.

Enn deiz kenta-ma euz ar C’horaiz, ann Iliz a ro d’eomp ar gentel-ze ive, enn esper ma lakafemp guelloc’h da dalvout ann holl binijennou a raimp evit senti ouz he lezenn zantel. Mes, oc'h anaout hor sempladurez hag ann diegi on euz o staga d’ar boan e tigas d’eomp c’hoaz sonj euz ar maro, enn eur lavaret da bep hini ac’hanomp pa’z a da gemeret al ludu : Mab den, bezet sonj ez oc’h poultr hag e tistroot adarre e poultr, memento homo quià pulvis es et in pulverem reverteris. Dalc’homp eta eunn nebeut hor spered var genteliou ar maro.

Ann Iliz ne lavar ket d’eomp : va mab pe va merc’h, deskit eo ret mervel. Ezomm ebet d’hor c’helenn var gement-ze. Pa velomp n’euz espernet den bete vrema, e c’houzomp e teui ive hon tro eur vech bennag. Rak-ze ann drouk-spered ne gomz ket ouzomp evel guechall ouz Eva : Nequaquàm morieris, ne varvoc’h ket agrenn. Hennez zo eur gaou re anat ; ha mac’h anavesfemp Satan evit eur gaouiad, ne gredfemb mui he guzuliou. Ma klaskomp eta digarez ar maro evit pellaat diouz ar mignoun-ze, ec’h anzavo ganeomp e vezo ret mervel eunn deiz pe eunn all ; mes ker buhan e lavaro ive : Pell ema c’hoaz diouzoc’hui ann divez. Hag evel ne c’houlennomp ket guell eged fiziout var hirr vuez, e selaouomp mouez ann treitour. Abalamour da ze e velit ann den koz koulz hag ann hini iaouank, ar c'hlanvour koulz hag ann neb zo iac’h, o c’hortoz divezatoc’h evit kimmiada diouz ar pec’hed hag ober pinijenn. Ha petra c’hoarvez, siouaz ? Holl peurvuia e vezont surprenet.

Evit ma vezo talvouduz ar zonj euz ar maro eo ret kredi ema tost.d’eomp evel ma’z eo e guirionez. Ha p’on defe c’hoaz eunn niver bloaveziou da veva, ar maro zo enn hor c’hichenn, rak ann amzer a dremen evel eun hure enn noz dre ar spered. Ha petra ra d’eomp fiziout var ar bloaveziou-ze ? Hor iaouankiz ? hon nerz ? Mes, bemdez e varv kant ha kant all iaouankoc’h ha kreoc’h egedomp ! Ia, heb dale e varvimp ; hag ar pez zo goasoc’h eo ne ouzomp na penaoz na pe vare. Eunn dra skrijusoc’h c’hoaz eo klevet Hor Zalver o lavaret e teui evel eul laer, tanquam fur, pa vezimp nebeuta var evez. Hogen, mantruz eo, heb beza prest, kueza etre daouarn Doue.

Selaouomp eta hirio kenteliou ann Iliz hor mamm garantezuz, ha greomp raktal ar pez a garfemp beza great pa vezimp var hon tremenvan. Karout a rafemp holl, a dra zur, beza neat a bec’hed ha dizle dirag Doue. Kemeromp eta a greiz kaloun hent ar binijenn oc’h heulia lezennou santel ann Iliz. P’on devezo tremenet evel-se amzer ar C’horaiz ne grenimp ket evit sonjal er maro. Er c’hountrol, o veza bevet e guir gristenien, pa zeui Doue d’hor gervel. ni a lavaro gant levenez : Ecce sponsus venit, setu va fried o tont, diblasomp buhan va ene paour, ma’z aimp ganthan d’he balez evit tanva ann euruzdet a bado da virviken. Evel-se-bezet-great.