| ◄ Navet Pennad. — Penoz a rae he dever a berson | Dekvet Pennad. — Penoz a rene he vue zantel | Unekvet Pennad. — Zant Ervoan a ra dresan iliz Landreger ► |
Estonet a van an den an de hirie pa wel pegen braz pinijen a neuz gret ar zant braz-man enpad he vue. N’eo ket bet merzeriet gant an dud, med hen he-unan a neuz gret d’he gorf zouf poanio kri ar sort a neuz bet zoufret ar verzerien.
Bean vije gant Zant Ervoan dindan he dillad all eur roched lien stoup groz, rust vel eur gouriz reun, ha pe na vije ken rust aoalc’h, a roe anei d’eur paour hag a gemere eun all rustoc’h. Gwiskan rae anei gleb, hep aon rag ar ienien ; dindan ar roched-se a vije gant-han c’hoaz eur gouriz reün, med neubet a dud a ouie ze ; eun neubet deio rog he varo a roaz anean d’he vevel da gas d’eun ermit a veve n’eur lec’h distro en kichen ar Roc’h, lec’h a man breman ar Penity ; an ermit-se a ouie a nevoa Zant Ervoan ar roched reun-ze hag a nevoa goulet anei digant-han. Na gave ket a oa rust aoalc’h ar binijen-ze c’hoaz, hag a leze c’hoaz al laou da grignat anean en bew, ha pa digouee d’unan benag diont-he dont war var he dillad a haste lakat anei adare en he jave. Dom Ervoan a gouske neubet, na gave ket hir aoalc’h an de, hag a chome ken a vije pell an noz da bidi ha da labourat ; ha pa vije skouiz a lake eul lever pe eur min dindan he ben hag en em astenne da gousket n’eur c’houign benag, juntet ganthan he daouarn war he galon. He wele oa gret vel eur c’hravaz, gant daou dam koat a hed hag eun toulad bizier a dreuz warnhe, na lake nemet eun tam plouz war ar gwele-ze, hag enon a gouske awejo, paket n’eur goz valin, hep diwiskan na dillad na boto. En Louanek en em astenne awejo da gousket war eur min kichen dor an iliz, vit bean tostoc’h d’an Otro Doue. Koach a rae gwellan m’alle he binijeno, med gouveet a vije bepred eun dra benag. Pa digouee d’ean chom da gousket n’eur presbitoar pe n’eun noblanz benag, eme Herve Koatreven, a rae eun tam jogan d’ar gwele vije gret d’ean, ha neuze, pe nije achu he bedenno, en em astenne da gousket war blad ar gampr.
Dom Ervoan na debre nemet evit derhel he vue, vit harz da vervel gant an naon. Dija pa oa en Paris, d’an noad a barzek vla a roe d’ar bevien ar c’hik a vije roet d’ean vit he bred ; da bevar bla war-n’ugent na debre ken tam kig ebet, ha bep gwener a iune, med ze na oa kazi netra. Daouzek vla arog he varo, Dom Ervoan a iune gant bara ha dour bemde enpad ar c’hoaraiz, an avent, hag an deio vije iun ha vijel ; enpad ar bla a hent-all a iune tri de ar zun, hag an deio na iune ket na debre nemet eur pred bemde, hag he bred a oa eun tam bara groz hag eun neubet lugumaj, piz pe fao pe treo evelse, poahet en dour gant eun tam holen, ha c’hoaz aliez na vije ket a holen. Er stum-ze a rae he bred, neuz forz pelec’h a vije, nag a vije en ti an Eskob pe ti eun den pinvik benag. Eur wej benag, pa vije dalc’het re warnean a lake diou pe der daken win en he dour. Bean oa tud pinvik, vel an itron Pestien hag a rae dre ali ar zant vijel bep merc’her vel ma ra ar re zo en drede urz zant Fransez.
Doue reaz miraklo da diskoe penoz a blije d’ean pinijen he jervijer. Eun devez ma oa o tremen dre gastel Botloy, en parouz Planiel, a gavaz enon eur glanvourez, an itron Jan a Dournemin a oa klanv pell a oa, hag a oe gwellaet goude bean bet digant ar zant eun tam bara trempet barz an dour a eve. Bevan rez an itron-ze goude-ze tremen ugent vla c’hoaz, hag a lare aliez : « Mar hon bew, eme-hi, ec’h eo d’Ervoan a Gervarzin a glean ze. »
« Eun devez all, a lar ar Flem deuz Louanek, ar person am c’hassaz da gerhat eun dorz vara d’an ti forn, hag a gemeriz an tam gwellan a gaviz. » — « Henez, eme Ervoan, a zo re gaer ; na oa ket a vara all disteroc’h evit henez ? » — « Eo, eme ar Flem, med ar bara all ze a oa bara brenn ha n’eo ket mad vit an dud. » — « Henez a meuz c’hoant da gad, eme ar zant, kers da gerhat anean d’in buan. » Neuze reaz d’ar bevien azein endro d’an dol, ha chetu raktal eun evn bian da dont en ti dre ar prenestr hag o vont war skoa ar zant, kemer a rez an evn bian-ze n’he dorn, ha goude bean gret stad anean, ha chomet eur pennad mat da zellet outhan, a laraz d’ean : « Ke rok, en han ’Doue. » An evn a nijaz kuit, ha kement hini oa enon a gemeraz ar greden penoz an evn-ze a oa deut enon vit rein d’anveout zantelez ar person, rag biskoaz, nag aboue nag arog na zo bet gwelet er vro eun evn evel henez ; ken gwen hag an erc’h a oa he c’houk hag he gov, hag he gein a oa glaz ha luf evel eur berlezen ; chom a rae gant ar zant hag hen digor he dorn gant-han, ken a laraz d’ean mont kuit.
Pa varve pevien en hospital Landreger a roe Dom Ervoan pez a vije eom vit lieni anhe, aliez a vije hen ho liene, hag awejo a zikoure dougen an arched d’ar vered. — Eur manac’h deuz a Wengamp, Gion Morel, a lar penoz a oa bet ter zun dustu en Kervarzin gant ar boan en he c’har, hag a welaz en keit-se penoz a digemere Zant Ervoan ar bevien ha penoz a blee gant ho c’horf ha gant ho ine. Eun devez, eme-han, a digoueaz d’eur paour mervel en ti ar zant, ha dre ma oa gouliet a oa c’houez fall gant-han. Ar bevien na dostaaz hini bet diont-he an de-se, gant aon na vijeint laket da lieni ar c’horf maro, ha d’he dougen d’ar vered. Dom Ervoan hag eur manac’h all a walc’haz ar c’horf maro, a lienaz anean, hag a gassaz anean d’ar vered.
An Otro Doue a rae d’ean da c’hout pelec’h a vije tud klanv, vel ma peuz lennet aman arog ; rein a rae d’ean da c’hout ive awejo petra glee arriout gant an dud. Ar manac’h a oa o chom er Peniti, kichen ar Roc’h, a nevoa c’hoant da gad eun neubet graso digant Arc’heskob Tour en em gave en Landreger, ha matez koz Zant Ervoan a oa karget d’ho goulen, med o vean na grede ket mont hi hec’h-unan da gad an Arc’heskob, a laraz da Dom Ervoan ober ar goulen-ze. Ar zant a zavaz he daoulagad entresek an env, a chomaz eur pennad hep laret gir, ha neuze respontaz : « Ar manac’h-ze en em daono, re a blij an arhant d’ean. » Dont a rez ar gomz-ze da wir, goude maro Zant Ervoan, ar manac’h-ze a dilezaz he vue zantel, vit n’em dol d’ar bed ha d’he blijadurio.
Ken kalet a oa pinijeno Zant Ervoan, ken a nevoa goal-boan he gorf paour o tougen anhe ; ar beden eo a roe d’ean nerz aoalc’h d’ho dougen. Na neuz tremenet gwej ebet hep laret he vreurial, neuz forz pegement a labour nije d’ober. He vreurial ha levr ar Skritur-Zakr a vije dalc’hmad gant-han ; he vreurial a chom c’hoaz eul loden diont-han en presbitoar ar Vinihy. Bemde a lare an oferen, nemet bean vije eun dra benag o hars anean d’he laret ; arog he oferen, a ie war he daoulin kichen an oter, hag enon, pleget he ben ha juntet he daouarn gant-han, a bede a galon vad. Awejo a glevet anean o ouelan, hag an dour o kouean diouz he daoulagad war he dillad, hag en kreiz he daero a lare : « O Jezuz, Mab Doue, krouet enhon eur galon bur, ha gret ma vo hadneveaet hag eünet ma speret. » N’eur laret ar Gonfiteor en traou an oter a ouele adare, hag aliez adaleg ar Zantuz beteg ar gomunion. Enpad ar goureo dreist-oll, he galon a vije ken tomet gant karante Doue, ken a ie beteg huanadi ha difronkal. Hessa rae koach-ze gwellan m’alle ; med bepred a vije klevet eun dra benag gant a re vije en he oferen, hag a rae ze vad d’ho c’halon, rag zantout a reint, o klevet ar zant, penoz a greske ho devosion hag ho c’harante vit Doue.
Eun de benag enpad ar goureo a oe gwelet eur sklerijen gaer o paran war ar c’hali, hag oc’h ober endro d’ean eur gurunen lugernuz ; ar sklerijen-ze a baouezaz dustu goude ar goureo.
Eun devez-all Olier Lanveur, sakrist Landreger, o vean et beure-mat da digori an iliz vraz, a welaz eur goulm leun a sklerijen o vont diouz ar sekreteri beteg an oter a oa ar zant o pidi en he c’hichen ; an iliz a oe sklerijenet oll gant ar goulm-ze. Lezel a reaz ar zakrist he gleier vit mont da welet a dostoc’h, med raktal a oe mouget ar sklerijen ; hag ar zant a grozaz d’ean c’hoaz dre ma nevoa zonet neubeutoc’h vit an deio-all, en tuont da-ze a laraz d’ean diwal da gomz da den deuz pez a nevoa gwelet. Herve lar ar zakrist, Zant Ervoan a oa chomet en iliz an noz-ze pad an noz.
Pe na vije ket o studian, Zant Ervoan a vije dalc’hmad o pidi, pe a c’heno pe a galon, hag an oll a c’hanve anean ar Person zantel. Neubet a gomze, ha pa rae, a vije deuz an Otro Doue pe treo all hag a zelle zilvidigez an ineo. Awejo brenne warn-han dor he gambr, hag a chome enon hep dibri nag evan hed eun daou pe dri de, eur wej a chomaz pemp devez evelse, ha seiz eur wej all. Tud he di, nehet ben neuze, a jonjaz a oa maro, hag ec’h ejont da gad Eskob Landreger, dont a rez an Eskob da Gervarzin gant eun neubet chaloniet da welet penoz a oa kont ; med prennet a oa dor ar gambr ha n’alleint ket mont ebarz, neuze oe gelvet Ervoan Gonan, breur-kaer ar zant, ha he-man a dorraz ar prenest vit mont barz ar gambr, Zant Ervoan a oa war he daoulin o pidi, hag o welet troc’het he beden d’ean gant an drouz-ze, a laraz d’he vreur kaer : « Me garje vijec’h bet klanv monz en ho kwele hirie vit na vijec’h ket deut aman d’ober kement-se drouz. »
He amzer a oa al loden vrasan anei vit ar beden, med al loden all a oa vit he labourio hag he studi. Plijout a rae d’ean kals len bue ar Zent ; pez a gave a wellan enhe a lake goude en he zarmonio, ha vertuio pep hini anhe a lake n’he speret vit kad jonj d’ho heuil. — Abad Bear, hanvet Per, a ro d’imp da c’hout penoz a nevoa skrivet Zant Ervoan eul lever hag a oa he hano Bleunio ar Zent, hag a oa enhan a dra-zur bue zent ar vro-man da neubeutan ; al lever-ze a zo bet kollet, ziouaz, ar c’holl-ze a hellomp zellet anean vel eur c’holl braz, rag pebez tenzor na vije ket bet entre hon daouarn eul Lever bue Zent gret gant eur zant ; gwir eo a hell bean chomet eun dra benag deuz labour Zant Ervoan barz al lever Bue Zent a zo entre hon daouarn.
Eun dra hag a blije kals da Zant Ervoan a oa lakat he diskamant hag he speret vad da gelen an dud all. Herve Lanno, person ar Roc’h, a lar penoz a ie Javre Kernabat, trezorier iliz Landreger, hag hen bemde da Gervarzin, sepet ar zadorn hag ar zul, evit klevet gant ar zant eur gentel war ar Skritur-Zakr, pe war bue eur zant benag ; hag a oaint bet o vont di evelse tri bla dustu arog maro Dom Ervoan. Beure-mat a lare an oferen, ha goude a nije amzer da rein ho c’hentel d’an daou otro-ze rog ma vije arri pevien enon. Pe nije achu gant an otrone-ze a ie da bleal gant ar bevien, da zarmon d’he ha da rein d’he an aluzen ; dalc’hmad, da larez Hamon Nikolaz, a vije ar bevien war he lerc’h. Da greiste a vire an otrone-ze da vernian, ha goude mern a ie d’he gambr, hag enon a chome da bidi ha da studian beteg ken a vije ar c’houls da laret ar gouspero, neuze diskenne deuz he gambr, a lare ar gouspero gant he daou vignon, ha neuze ie d’ambroug anhe eur pennad war hent ar Roc’h pe war hent Landreger, n’eur gomz d’he deuz eun histoar pe eun dra zantel benag ; an de warlerc’h a vije memez tra, hag evelse a denneint eleiz a freuz mad evit ho ine diouz komjo ha skouerio Zant Ervoan.