Mont d’an endalc’had

An teir nezerez

Eus Wikimammenn
Ar Vro, 1906  (p. 70-71)



An teir Nezerez


————


Gwechall, e peb tiegez, e vije lakeat kalz a lin, ha meur a hini a veve deuz an inkin hag ar c’har-neza.

Hogen, en amzeriou-ze eur vamm he devoa eur verc’h iaouank ha ne felle d’ezhi morse neza. Kaër oa gourdrouz, van ebet na rea. Hag he mamm, eun devez, egaret net, a en em lakeaz da skei ganthi. Ar plac’h iaouank a lenve forz hag a grie.

D’ar mare-ze, ar Rouanez en em gavaz da dremen. O klevet lenv, e teuaz en ti, hag a c’houlennaz digant ar vamın perag e skoe gant he bugel.

Ar vamm, mez ganthi o lavaret e oa feneant he merc’h, a droaz ar grampoezen. « Perag ? emezhi, rouanez paour ! An dra-ze zo eun druez, seit. N’oun tamm, esaet à meuz, miret ouz va merc’h da neza ha da neza c’hoaz. Ha me, n’oun ket pinvidik awallac’h, Rouanez kez, da brena d’ezhi kement-se a lin.

— Ah ! eme ar Rouanez, me gar kalz ar re a nez buan. Bea meuz eur blijadur dispar o welet an inkin hag o klevet ar c’har neza o vont en dro. Roit d’in ho merc’h. M’he c’hasso d’am c’hastell. Eno e kavo nezerezed all hag e c’hello ober neud ar pez a garo.

Ar vamm ne c’houlenne ket gwelloc’h, hag ar Rouanez a gassas dustu ganthi ar plac’h iaouank.

—o—

En eur zigoueout er maner, ar Rouanez a ziskuezaz d’ezhi teir gamb bourr-sank a lin. « Allo ! eme ar Rouanez, ma teuez a-benn da neza an dra-ze oll, e roin d’id va mab da bried. N’out ket pinvidik, mez da labour a dalvezo d’it da argoulou. »

—o—

Ar plac’h iaouank a oa nec’het maro. Morse, ha pa dije bevet kant vloaz, ne vije deut a-benn da neza ar bern lin-ze.

Pa’z eaz ar Rouanez diouthi, en em daolaz da lenva hag e chommaz tri devez heb labourat an disterra.

D’an trede devez, ar Rouanez a zigouezaz hag a jommaz mantret o welet n’oa c’hoaz great netra.

— Ah ! Rouanez, eme ar plac’h iaouank, va c’halon zo bruzunet gant an anken. Glac’har a meuz d’am mam, ha na meuz ket a nerz da gregi em c’hegel.

Ar Rouanez a gavaz deread kement-se. Koulkoude araok mont e-kuit a lavaraz :

— Varc’hoaz, evelkent e vo red labourat.

—o—

Ar plac’h keaz ne ouie kalz penoz en em gemer. Mond a reaz da zellet dre ar prenestr, hag e welaz teir vaouez o tond war he zu. Unan anezo e devoa eur foultren troad, plad evel eur bal ; heben eur pez muzel hag a goueze evel hini eur gazek koz ; hag an hini all eur mell biz-meud ledan evel eur c’holvez.

— Plac’h, emezho d’ezi, pa oant deut tost, mar kirit pedi ac’hanomp d’ho friko, laret hep mez omp ho kinniterezed-kompez, ni a nezo an deir gampad lin zoken hep dale pell.

— Ia zur, a greiz va c’halon, eme ar plac’h iaouank. Deuit eta en ti ha labourit dustu.

—o—

An teir maouez divalo a grogaz kerkent el labour. An hini genta a jache an neuden ha, gant he zroad, a droe rod ar c’har ; an eil a c’hlebie an neuden war he muzel, hag eben e gorde gant he biz meud. En tri devez, oa nezet an teir gampad lin. En eur vont ’kuit, an teir vaouez a laraz d’ar plac’h iaouank :

— Ha brema, dalc’hit sonj da seveni ho promesa.

—o—

Ar plac’h iaouank a oa mall ganthi diskuez d’ar Rouanez an teir gampad neud. Ar Rouanez oa kontant dreist. « Allo, emezhi, mad, mad tre ! Friko a vo; va mab a vezo ho koaz. Har an den iaouank a oa fier an tam anezan, da gaout eur vaouez ken mibin ha ken labourerez.

Deizadet oa ar friko.

— Beza meuz teir giniter-gompez, eme ar plac’h iaouank. Ne garfen ket ho ankounac’had deiz va eured. Emechanz, e c’hellan pedi anezho da zond d’am friko.

Ar Rouanez hag an den iaouank na c’houlennent ket gwell, ha deiz an eured, an teir vaouez divalo a zeuaz, gwisket deuz an drolla.

— Ra vezo deut mad va c’hiniterezed-kompez, eme ar plac’h nevez. Oh! eme an den nevez, na divaloa kerent ho peuz aze. Perag a lavaraz d’an hini kenta, ho peuz c’houi eun troad plad ?

— Abalamour emezhi, e meuz troet ar c’har neza.

— Oh ! Ha c’hui a lavaraz d’eben, perak ho peuz eur muzel ouz an ispil ?

— Abalamour a laraz, a meuz glepiet an neuden.

— Oh ! Oh ! Ha c’houi, a lavaraz d’an drede, penoz eo ken ledan ho piz-meud ?

— Abalamour, a respontaz, e meuz kordet an neuden.

Mab ar Roue a gemeraz aon.

— Daonet, emezan, va c’hreg na nezo biken mui. Na meuz ket c’hoant de welet anezhi o kaout eun troad plad, nag eur muzel teo, nag eur meud ledan.

Seul vui e vec’h anaoudek, seul vui e vec’h karet,
Beza dizanaoudek a zo a ouenn an aëred.

Doph an ti-all.


————